Grupy obiektów:Twierdza Przemyśl

Twierdza Przemyśl - Brama Sanocka Górna

Nr w rejestrze zabytków:
A-368 z 6.08.2009
Data powstania obiektu: 1878-1890 r.
Opis

Brama Sanocka Górna położona jest prawobrzeżnej części Przemyśla, w dzielnicy Podzamcze, na terenie obecnego Parku Miejskiego, w jego zachodniej części, w połowie wysokości stoku opadającego ku północnemu zachodowi. Na linii wału rdzenia, pomiędzy Bramą Sanocką Dolną a Fortem N XVIc Trzy Krzyże.

Zbudowana jest z cegły maszynowej o wymiarach: 6-6,5 x 14-14,5 x 29,5-30 cm wiązanych zaprawą wapienną. Mur południowy posiada w części kamienny fundament. W strzelnicach wkładki z płyt pancernych.

Bramę tworzą dwa równoległa mury przesunięte względem siebie, biegnące po osi NE-SW. Mur północny zakończony jest od zachodu filarem bramy, a od wschodu niższym i odchylającym się ku północy odcinkiem stanowiącym mur oporowy dla wału rdzenia. Środkowa część północnego muru posiada ciąg dziewięciu depresyjnych, przeciwrykoszetowych strzelnic wyposażony w płyty pancerne o otworze w kształcie pionowego prostokąta o zaokrąglonych narożach, umieszczonych na jednym poziomie. Korona muru przekryta ceglaną czapką o lekkim nachyleniu na zewnątrz i tworzącą obustronny okap. Prostokątny - w rzucie - filar bramy wyniesiony jest ponad mur flankujący. Zwieńczony jest dwustopniowym ceglanym gzymsem, z którego wyższy poziom tworzą skośnie ułożone cegły. Całość nakryta ceglaną czterospadową czapką. W licu filara od strony przejazdu dwie pionowe, równoległa bruzdy -prowadnice dla belek barykadujących bramę.

Podobne bruzdy znajdują się w przeciwległym południowym, murze, oddalonym o 3,5 m i dwukrotnie załamanym o kształcie ściany zbliżonym do trapezu, a powtarzającym profil wału. Zachodnia, górna część posiada kamienną schodkową odsadzkę. Od strony wału mur jest pogrubiony i tworzy odsadzkę - tuż poniżej korony, przekrytej ceglaną czapką.

Źródło: Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa - Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie

Historia

Budowę nowoczesnych umocnień Przemyśla rozpoczęli Austriacy w 1 poł. XIX w. Sporządzone wówczas plany i ekspertyzy określają możliwości i zasięg ufortyfikowania miasta. Prace objęły głównie przedpola od strony wschodniej. Zapoczątkowano też budowę ciągłej linii wałów wyznaczających szeroki obwód głównej linii obrony, wysuniętej znacznie na zewnątrz w stosunku do średniowiecznych i XVI wiecznych fortyfikacji miejskich. Ten zespół umocnień stanowił wg obowiązującej wówczas teorii Rogniata - tzw. obóz warowny. Ten główny obwód tworzył rdzeń /noyau/ oparty o linię wzgórz dominujących nad miastem od strony północnej, zachodniej i południowej, wzmocniony był szańcami wysuniętymi przed linię wałów. Około 1856 r. miał już pełny narys, odpowiadający dzisiaj zachowanemu.

Po 1870 r. następuje budowa półstałej twierdzy pierścieniowej, a w latach 1877-85 stałej twierdzy. W tym okresie, ok. roku 1880 przejścia w linii wałów otrzymują formę murowanych bram flankowanych najczęściej szańcami. Rozwój techniki wojskowej wymusza i ciągłe modernizacje dzieł obronnych co następuje w latach 1885-1904 i 1911-1914 i obejmuje także niektóre obiekty rdzenia jak: Bramę Sanocką Dolną, na Zniesieniu i na Lipowicy.

Po zakończeniu działań I wojny światowej fortyfikacje tracą swoją funkcję. Część murowanych i ziemnych elementów zostaje rozebrana i zniwelowana. Sporadyczne prace rozbiórkowe mają miejsce również po II wojnie światowej - Bramy na Zniesieniu, na Lipowicy, na Ostrowie.

Źródło: Karta ewidencyjna zabytków architektury i budownictwa - Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie

Zaktualizowano 7 miesięcy temu

Inne obiekty znajdujące się w:
Twierdza Przemyśl

Dane teleadresowe

Sanocka
37-700 Przemyśl
place
49.776931116192, 22.758504650504Skopiowano do schowka
N49º46'36.952", E22º45'30.617"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Ruina/pozostałości
Miejsce/obiekt znajdujące się obecnie w stanie ruiny lub z którego pozostały jedynie niewielkie ślady świadczące o jego dawnym istnieniu.
Wstęp bezpłatny
Dostęp 24h/7
Obiekt publiczny, dostępny dla wszystkich 24 godziny na dobę 7 dni w tygodniu (np. pomnik w parku, przydrożny krzyż itp.).
austriackie
Obiekty militarne wybudowane przez wojsko austriackie.

Inne w kategorii: Militaria To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.