Pieszo przez Góry Świętokrzyskie

Zaktualizowano 6 miesięcy temu
collections15

Góry Świętokrzyskie to stosunkowo niskie pasmo górskie i obszarowo dość niewielkie, toteż większość atrakcji można odwiedzić niemal w jednej trasie przecinającej całe pasmo Gór Świętokrzyskich z zachodu na wschód (lub odwrotnie). Proponowana trasa jest średnio trudna, a pewnego skomplikowania dodaje fakt, że tym razem nie bardzo jest możliwość wrócić do miejsca, z którego zaczynamy wycieczkę, co powoduje, że konieczne jest skorzystanie z transportu publicznego, aby zawiózł nas to punktu startowego, z którego będziemy wracać do miejsca, gdzie zostawiliśmy samochód.

Proponowana trasa prowadzi kolejno przez wzniesienia: Łysicę (613,31 m n.p.m.)Górę Agaty (613,96 m n.p.m.) oraz Łysą Górę (594 m n.p.m.).

Obiekty i atrakcje, które są proponowane w tym artykule, leżą na trasie wycieczki, ale czy zostaną odwiedzone w komplecie, to już zależy od Waszych chęci i czasu jakim dysponujecie na trasie.

Charakterystyka trasy:

  • długość trasy: 20 km;
  • czas: ok. 7 h;
  • rodzaj trasy: piesza;
  • typ trasy: średnia;
  • dojazd samochodem: tak;
  • parking: bezpłatny;
  • suma podejść: ok. 550 m;
  • suma zejść: ok. 630 m;
  • przydatne wyposażenie: wygodne sportowe obuwie.

Przebieg trasy:

  • Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie

    Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie – prywatne muzeum, położone we wsi Święta Katarzyna w Górach Świętokrzyskich. Placówka jest prywatnym przedsięwzięciem Ewy i Dariusza Siemońskich. Muzeum powstało w 2005 roku w budynku po byłej piekarni. Zbiory muzeum stanowiła gromadzona przez właścicieli od 20 lat prywatna kolekcja minerałów i skamieniałości. W...

  • Klasztor bernardynek w Świętej Katarzynie

    Zespół klasztorny bernardynek, założony w drugiej połowie XV w., początkowo jako klasztor bernardynów. Wielokrotnie przebudowywany i obecnie w zasadzie bezstylowy. Wyjątkiem jest otoczony krużgankami renesansowy wirydarz z 1633 r. W skład zespołu klasztornego wchodzi kościół pw. św. Katarzyny. W XIX w. wyposażenie świątyni uległo zniszczeniu na skutek pożaru. Z dawnego...

  • Kościół pw. św. Katarzyny w Świętej Katarzynie

    Parafia św. Katarzyny w Świętej Katarzynie – parafia rzymskokatolicka, znajdująca się w diecezji kieleckiej, w dekanacie bodzentyńskim. Założona została w 1995 roku, przez wydzielenie z parafii w Bodzentynie. W 2005 roku parafia liczyła 1363 wiernych. Źródło: wikipedia.plHistoriaWszystko zaczęło się od rycerza króla Jagiełły, który sprzykrzył sobie wojaczkę z Tatarami, splendory i...

  • Kapliczka św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świętej Katarzynie

    Święta Katarzyna, świętokrzyska wieś u podnóża Łysicy znana jest ze znajdującego się tutaj klasztoru bernardynów, dziś zamieszkiwanego przez siostry z zakonu św. Franciszka z Asyżu. Według podań początek osadzie miał dać rycerz króla Władysława Jagiełły Wacławek. On to zmęczony wojaczką, po powrocie z Ziemi Świętej postanowił zbudować w świętokrzyskiej puszczy kościół,...

  • Kapliczka Janikowskich (Żeromskiego) w Świętej Katarzynie

    Kapliczka Janikowskich zwana również jako "Kapliczka Żeromskiego" jest jedną z bardziej znanych kapliczek w naszej gminie. Została zbudowana przez Wincenta Janickiego , pełniącego ówcześnie funkcję wójta, który prawdopodobnie został tam pochowany. Kapliczka jest wielką atrakcją turystyczną, ponieważ za młodych lat Stefan Żeromski wyrył na jednej z ścian swoje imię i...

  • Pomnik ofiar terroru hitlerowskiego w Świętej Katarzynie

    Góry Świętokrzyskie były w czasie II wojny światowej terenem działania wielu oddziałów konspiracyjnych polskich sił zbrojnych. Ich żołnierze wspomagani przez tutejszych mieszkańców toczyli z okupantami nieustanną walkę. Niemcy w odwecie uciekali się do terroru i zbiorowych mordów. Dziś w wielu miejscach znaleźć można poświęcone ich ofiarom pomniki. Żołnierze ZWZ-AK stacjonujący w...

  • Zbiorowe mogiły ofiar hitlerowskiego terroru w Świętej Katarzynie

    Zbiorowe mogiły ofiar hitlerowskiego terroru, znajdują się na skraju lasu, w miejscu gdzie zaczyna się szlak turystyczny na Łysicę. W klasztorze w Świętej Katarzynie, kwaterował od maja do lipca 1943 r. znany na tym terenie z okrucieństwa, 62 pluton żandarmerii. Żandarmi dokonywali we wsiach położonych w pobliżu Św. Katarzyny, licznych egzekucji i...

  • Tablica upamiętniająca Zgrupowanie Partyzanckie AK "Ponury" w Świętej Katarzynie

    Góry Świętokrzyskie były w czasie hitlerowskiej okupacji terenem intensywnych działań partyzanckich. Ukształtowanie terenu z wieloma lasami oraz wszechstronna pomoc mieszkańców stanowiły doskonałe zaplecze dla działań konspiracyjnych oddziałów. Były wśród nich oddziały Zgrupowania Partyzanckiego Kedywu Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK "Ponury" dowodzone przez legendarnego komendanta por. Jana Piwnika. Czasy działań Zgrupowania AK „Ponury” wspomina...

  • Pomnik Stefana Żeromskiego w Świętej Katarzynie

    Góry Świętokrzyskie są atrakcyjnym regionem przyciągającym od lat rzesze turystów. Wśród nich nie brak było znanych postaci. Jedną z nich był znakomity polski pisarz Stefan Żeromski. Dziś śladem jego wędrówek po górach wiedzie szlak turystyczny. Jednym z jego etapów jest pomnik przy trakcie wiodącym na Łysicę. Pomnik Stefana Żeromskiego w Świętej Katarzynie...

  • Źródło św. Franciszka w Świętej Katarzynie

    Woda w źródełku, według miejscowych wierzeń, ma moc leczenia oczu. Legenda mówi, że moc ta pochodzi od łez wylanych przez dziewczynę opłakującą utratę siostry. W dawnych czasach źródło wylewało się na pobliskie ścieżki. Dziś jest obudowane kwarcytową studnią, w której przeglądają się stare jodły. Od czasu do czasu z wody...

  • Kaplica św. Franciszka w Świętej Katarzynie

    Kapliczka Świętego Franciszka i znajdujące się obok źródełko jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc w sercu Gór Świętokrzyskich. Pierwsza kapliczka została wybudowana w 1641 roku przez bernardyńskich braci świeckich z klasztoru w Świętej Katarzynie. Dzisiejsza kapliczka powstała prawdopodobnie w XIX wieku. Powstanie kaplicy datuje na  czas pojawienia się tu bernardynów ,...

  • Gołoborza na Łysicy

    Łysica jest niemal w całości porośnięta lasem. Na dole jest to las jodłowo-bukowy a w górnych partiach jodły. Od północy i południa otaczają ją gołoborza czyli odsłonięte miejsca, pokryte przez głazy, które powstały w wyniku wietrzenia piaskowców kwarcytowych. Więcej o gołoborzach możecie przeczytać w folderze: Gołoborze – świętokrzyskie laboratorium geologiczne. Pod samym szczytem...

  • Łysica (613,31 m n.p.m.)

    Łysica (pot. Góra Świętej Katarzyny) – najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich o wysokości 614 m n.p.m.. Znajduje się w zachodniej części Łysogór, na południowy wschód od wsi Święta Katarzyna. Należy do Korony Gór Polski, jest jej najniższym szczytem. Znajduje się w obszarze ochrony ścisłej Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Góra ma dwa wierzchołki. Wschodni...

  • Łysica - Skała Agaty (613,96 m n.p.m.)

    Góra Agata (pot. Skała Agaty, Zamczysko) - najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich o wysokości 613,96 m.n.p.m. , będąca tak naprawdę wschodnim wierzchołkiem góry Łysicy (613,31 m.n.p.m). Oddalona jest o ok. 700 metrów od Łysicy i równiez przebiega przez nią czerwony szlak. Uznana za wyższą od Łysicy w 2019 r. po badaniach...

  • Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie

    Kapliczka znajduje się w samym sercu Puszczy Jodłowej  w Świętokrzyskim Parku Narodowym. Możemy do niej dojść idąc szlakiem czerwonym ze Świętej Katarzyny na Święty Krzyż.  Została wzniesiona w 1876 roku przez okolicznych mieszkańców.  Kapliczka poświęcona jest św. Mikołajowi, który jest  patronem  pielgrzymów i podróżnych. Źródło: kultura.bodzentyn.pl...

  • Zagroda chłopska w Kakoninie

    W Kakoninie znajduje się charakterystyczny dla wsi świętokrzyskich drewniany budynek mieszkalny, wybudowany w 1820 roku. Zabytkowa chałupa położona jest w bezpośrednim sąsiedztwie głównych szlaków turystycznych Łysogór i pełni rolę muzealnego punktu etnograficznego zachowanego "in situ". Niegdyś we wnętrzu chałupy znajdowały się autentyczne rekwizyty etnograficzne przedstawiające materialne warunki życia średniozamożnej rodziny...

  • Osada Średniowieczna w Hucie Szklanej

    W niewielkiej miejscowości Huta Szklana w gminie Bieliny powstało dość nietypowe miejsce. To Średniowieczna Osada, w której czas cofa się o kilka stuleci. Gdy tylko przekroczymy bramę Osady poczujemy się, jakby wehikuł czasu przeniósł nas w odległą przeszłość. XI i XII-wieczne zagrody i warsztaty oraz Dom Zielarki zaproszą nas do odbycia tej niesamowitej podróży w czasie... Zwiedzając Osadę...

  • Pomnik Ofiar Hitleryzmu w Hucie Szklanej

    Pomnik upamiętniający 9 mieszkańców Huty Szklanej, którzy zostali rozstrzelani przez oddział hitlerowskiej żandarmerii 22 kwietnia 1943 roku. ...

  • Krzyże Katyńskie w Hucie Szklanej

    Pomnik Ofiar Katynia, Charkowa i Miednoje. Znajduje się u podnóża Świętokrzyskiego Parku Narodowego, nazywany "Golgotą Wschodu". Trzy stalowe krzyże oznaczone są nazwami miejscowości będących dla Polaków symbolem tragedii, jaka rozegrała się w 1940 r. Na cokole pomnika umieszczono żeliwne tablice z napisami w pięciu językach świadczące dobitnie o dramatycznej śmierci ofiar wojny. Owe krzyże utrwalają pamięć...

  • Łysa Góra (594 m n.p.m.)

    Łysa Góra (pot. albo daw. Łysiec lub Święty Łysiec; Święty Krzyż) – szczyt o wysokości 594 m n.p.m. w Górach Świętokrzyskich, położony we wschodniej części pasma Łysogór w Nowej Słupi (w części miasta o nazwie Święty Krzyż), objęty ochroną w ramach Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Drugi szczyt (po Łysicy) pod względem...

  • Gołoborza na Łysej Górze

    Gołoborza świętokrzyskie powstały w wyniku wietrzenia późnokambryjskich piaskowców kwarcytowych w okresie czwartorzędu. Głównym czynnikiem powstania gołoborzy był klimat, czyli zmiany temperatury - zamarzanie i rozmarzanie podłoża; zamarzanie wody w szczelinach i spękaniach powodujące rozpad skał. Nazwa Gołoborze funkcjonuje tylko w regionie Świętokrzyskim. Gołoborze stało się symbolem Gór Świętokrzyskich. Źródło: nowaslupia.pl...

  • Platforma widokowa przy gołoborzu na Łysej Górze

    Platforma widokowa na gołoborzu przy Łysej Górze (594,3 m n.p.m.) to miejsce skąd rozciąga się widok na Chełmową Górę, Las Serwis i Pasmo Bostowskiego, wspaniała panorama pofałdowanej, wielobarwnej szachownicy pól, urozmaicona okolicznymi miejscowościami. Z platformy można też obejrzeć charakterystyczne dla Gór Świętokrzyskich gołoborze, bezleśny obszar pokryty kwarcytowymi rumowiskami skalnymi. Platforma...

  • RTCN Święty Krzyż

    RTCN Święty Krzyż (Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze Święty Krzyż) – wieża o wysokości 157 metrów, zbudowana w 1966 roku. Zlokalizowana jest w Nowej Słupi na Łysej Górze (zwanej także Świętym Krzyżem), ok. 250 metrów od klasztoru. Sygnał radiowy oraz telewizyjny emitowany z wieży swoim zasięgiem pokrywa całe województwo świętokrzyskie i spore...

  • Kapsuła czasu na Łysej Górze

    Rok 2012 był wyjątkowy dla świętokrzyskiego Radia Kielce. W roku tym przypadała 60 rocznica uruchomienia rozgłośni. Dla uczczenia tej okazji radiowcy odwiedzili z plenerowym studiem szereg miejscowości regionu, prezentując ich atrakcje i życie mieszkańców na antenie. W czasie tych wizyt nagrywano wypowiedzi osób z przesłaniami dla przyszłych pokoleń. Zebrany materiał uwieczniono na...

  • Podziemne zbiorniki wodne na Świętym Krzyżu

    Łysa Góra oraz znajdujący się na niej klasztor kryją niejedną tajemnicę. Mało kto wie zwiedzając to miejsce, że spacerując pomiędzy wieżą telewizyjną a budynkiem klasztoru po placu, na którym urządzono mały parking, znajduje się nad zbiornikiem wody pitnej przeznaczonym w przeszłości dla zaopatrzenia klasztoru oraz przybywających tutaj pielgrzymów, a wybudowanym...

  • Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego

    Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego na Świętym Krzyżu – muzeum, działające w ramach Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Siedziba muzeum znajduje się na Świętym Krzyżu (Łysa Góra) (594 m n.p.m.) w granicach administracyjnych Nowej Słupi. Placówka mieści się w budynku, należącego w przeszłości do zespołu zabudowań opactwa benedyktynów na Łysej Górze. Został on...

  • Wieża klasztorna (widokowa) na Świętym Krzyżu

    Wieża klasztorna została zburzona w 1914 roku przez wycofujące się wojska austriackie. Po stu latach wieża została odbudowana i oficjalnie oddana do użytku 7 września 2014 roku. Uroczystościom przewodniczył dawny ordynariusz diecezji sandomierskiej arcybiskup Andrzej Dzięga. Wygląd wieży został odtworzony na podstawie starych rycin i fotografii. Nowa wieża została odbudowana...

  • Bazylika na Świętym Krzyżu

    Bazylika mniejsza pw. Trójcy Świętej i sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego – sanktuarium znajdujące się na Świętym Krzyżu (Łysej Górze) w Górach Świętokrzyskich, na terenie diecezji sandomierskiej w granicach administracyjnych Nowej Słupi. Najstarsze polskie sanktuarium, miejsce szczególnego kultu w wieku XV. Architektura Kościół - Obecna późnobarokowa świątynia została zbudowana w latach 1781-1789...

  • Opactwo na Świętym Krzyżu

    Opactwo na Świętym Krzyżu (inaczej opactwo świętokrzyskie lub łysogórskie) – zespół klasztorny założony przez benedyktynów, położony na Świętym Krzyżu (Łysej Górze), w Nowej Słupi. Przechowywane w nim są relikwie Krzyża Świętego, od których opactwo i wzgórze wzięło swoją nazwę. Od 1936 klasztor zamieszkuje Zgromadzenie Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej. Architektura: Kościół – obecna...

  • Kapliczka Dąbrówki na Łyścu

    Klasztor – sanktuarium Świętego Krzyża na Łyścu (Łysej Górze) ma swoją długą historię zaczynającą się w XI w. Około 1135 r. na to wzniesienie przybyli benedyktyni z włoskiego klasztoru na Monte Cassino. Zakonnicy byli gospodarzami na Łysej Górze do kasacji zakonu w 1819 r. Dziś sanktuarium jest miejscem pielgrzymek wiernych...

  • Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu

    Na stokach Łysej Góry przy polanie Bielnik zlokalizowany jest cmentarz żołnierzy radzieckich, zamordowanych w istniejącym w latach 1941-1943 r. w pobliskim klasztorze, który wówczas posłużył hitlerowcom jako więzienie....

  • Polana Bielnik na Świętym Krzyżu

    Polana Bielnik na stokach Łyej Góry  Nazwa wywodzi się od płócien rozkładanych na polanie przez zakonników w słoneczne dni aby uzyskały biały kolor. We wschodniej części polany znajduje się cmentarz ok. 6.000 jeńców radzieckich zamordowanych przez hitlerowców w więzieniu na Świętym Krzyżu. Na polanie znajduje się również boisko, stawek pobenedyktyński i...

  • Kopiec Czartoryskiego na Łysej Górze

    Po upadku powstania listopadowego (1831) w drodze na wygnańczą tułaczkę, książę Adam Czartoryski z grupą oficerów polskich odwiedził Święty Krzyż. Przed kościołem wygłosił mowę polityczną, potem w gronie oficerów wszedł na najwyższy balkon wieży kościelnej, by jeszcze raz obejrzeć wielką połać ziemi ojczystej. Oficerowie szablami wyryli w kamiennej wieży napis:...

  • Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu

    Kult Matki Bożej trwa tak długo, jak istnieje chrześcijaństwo. Jego ukoronowaniem było ogłoszenie przez papieża Piusa IX dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Marii z Nazaretu. Od tego czasu wierni na całym świecie ufundowali wiele poświęconych Bożej Rodzicielce pamiątek. Także w całej Polsce możemy spotkać takie obiekty. Wśród nich są popularne kaplice w...

  • Pogański wał kultowy na Łysej Górze

    Szczyt Łysej Góry otacza kamienny wał, ułożony z piaskowca. Widać go dobrze w otoczeniu polany szczytowej i w rejonie platformy widokowej na gołoborza. Zachowane fragmenty mają długość ok.1,5 km a wysokość, miejscami ponad 2 metry. Podobne budowle występują na Ślęży i Raduni w woj.Dolnośląskim. Wały te wzniesiono pomiędzy VII a IX...

  • Buk Jagiełły na Łysej Górze

    Buk Jagiełły rosnący w połowie drogi z Nowej Słupi na Święty Krzyż, ok. 50 m od traktu królewskiego. Drzewo swoją nazwę zawdzięcza legendzie, według której odpoczywał pod nim król Jagiełło podczas swoich pielgrzymek na Święty Krzyż. Według najnowszych badań drzewo ma około czterysta lat, więc wypoczynek króla Jagiełły pod tym...

  • Pielgrzym Świętokrzyski "Emeryk" w Nowej Słupi

    Legenda o Pielgrzymie Świętokrzyskim – legenda związana z kamienną figurą, stojącą w Górach Świętokrzyskich, w Nowej Słupi, na początku Drogi Królewskiej prowadzącej do klasztoru na Świętym Krzyżu. Opowiada o sławnym, walecznym rycerzu, którego zarozumiałość i pycha zostały ukarane. Rycerz ów żył przed wiekami i wsławił się niezwykłą odwagą i męstwem w...

  • Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi

    Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi – muzeum położone w Nowej Słupi (powiat kielecki). Placówka stanowiła oddział Muzeum Techniki i Przemysłu NOT w Warszawie. Z dniem 8 listopada 2016 placówka została przekazana Gminie Nowa Słupia. Placówka powstała w związku od odkryciem na terenie Nowej Słupi, przy drodze...

  • Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi

    Centrum Kulturowo-Archeologiczne w Nowej Słupi – park edukacyjno-archeologiczny, położony w mieście Nowa Słupia (powiat kielecki), przy ul. Świętokrzyskiej. Obiekt jest zarządzany przez Centrum Dziedzictwa Gór Świętokrzyskich w Nowej Słupi. Centrum stanowi teren o powierzchni ponad 4 hektarów, na którym zrekonstruowano obiekty, właściwe dla budownictwa barbarzyńskiego oraz rzymskiego z okresów: rzymskiego i...

  • Dom Opata tzw. "Opatówka" w Nowej Słupi

    Już w XVI w. znajdował się tu drewniany  szpital i kościół św. Michała . Do budowy nowych obiektów przystąpiono w XVIII w. - wzniesiono wówczas plebanię i mury świątyni, które następnie rozebrano (pozostały ślady w postaci zabezpieczonych przed zniszczeniem fundamentów). Od ok. poł. XVIII wieku mieściła się przy zespole obiektów szkoła,...

  • Kościół pw. św. Wawrzyńca w Nowej Słupi

    Kościół świętego Wawrzyńca w Nowej Słupi – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w dawnym mieście, obecnie wsi Nowa Słupia, w województwie świętokrzyskim. Należy do dekanatu Święty Krzyż diecezji sandomierskiej. Świątynia powstała na miejscu drewnianej, wzniesionej pod koniec XIV wieku, która została spustoszona i częściowo zniszczona w wyniku najazdu Tatarów w 1500...

Opis trasy:

Wycieczkę rozpoczynamy od centrum miejscowości Nowa Słupia, gdzie w samym centrum na rynku dostępny jest bezpłatny parking, a jeśli tutaj nie będzie możliwości parkowania, można wjechać dalej w ulicę Opatowską i po przejechaniu 350 metrów dotrzemy do cmentarza, gdzie znajdziemy sporo miejsca do zaparkowania samochodu.

Podstawowe założenie wycieczki polega na przedostaniu się komunikacją publiczną z Nowej Słupiej do miejscowości Święta Katarzyna i pieszego powrotu przez Góry Świętokrzyskie do Nowej Słupiej. Aktualnie nie ma możliwości bezpośredniego, stałego połączenia pomiędzy Nową Słupią i Świętą Katarzyną, więc konieczna będzie przesiadka. Z centrum Nowej Słupiej kursują autobusy przewoźnika PKS Ostrowiec Świętokrzyski do Kielc (my wysiadamy wcześniej w miejscowości Górno). Przystanek autobusowy, z którego rozpoczynamy podróż znajduje się na rynku w centrum Nowej Słupiej, a godziny kursowania zależą przede wszystkim od tego czy planujemy naszą wycieczkę w tygodniu, czy w weekend lub inne święto:

  • w tygodniu (poniedziałek-piątek): kurs o godz. 10:04, w miejscowości Górno o godz. 10:32,
  • weekend i święta: kurs o godz. 9:09, w miejscowości Górno o godz. 9:39.

Zalecamy przed wybraniem się w trasę sprawdzić aktualny rozkład jazdy na trasie Nowa Słupia – Górno, który znajdziemy pod adresem: https://www.nowaslupia.pl/kategorie/busy

W miejscowości Górno wysiadamy na przystanku przy głównej drodze (przy DK 74) i przechodzimy (ok. 200 m) na przystanek przy pobliskim skrzyżowaniu (DW 752). Tutaj złapiemy autobus przewoźnika PKS Bodzentyn w kierunku Bodzentyna i tak:

  • w tygodniu (poniedziałek-piątek): kurs o godz. 10:03, kolejny o godz. 10:43,
  • weekendy i święta: 13:43, niestety jest to jedyny kurs tego przewoźnika w weekendy, co sprawia że wybierając się na wycieczkę w weekend, będziemy mieć zdecydowanie mniej czasu na przejście trasy i zwiedzanie.

Wysiadamy po ok. 15 minutach jazdy w miejscowości Święta Katarzyna, gdzie nieopodal przystanku funkcjonuje Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie.

 


W ostatnich latach pojawiała się w okresie wakacyjnym (lipiec, sierpień, wrzesień) dodatkowa możliwość bezpłatnego, weekendowego transportu na trasie Kielce – Nowa Słupia (Święty Krzyż). Bezpłatne autobusy uruchomiła Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego, zaś finansowanie przejazdów zapewnił samorząd województwa. Jeśli w kolejnych latach taka możliwość zostanie zapewniona, to w weekendy będzie można skorzystać z bezpłatnego i bezpośredniego transportu pomiędzy Nową Słupią, a Świętą Katarzyną.


 

Zanim ruszymy na szlak warto zwiedzić kościół pw. św. Katarzyny, należący do kompleksu klasztornego bernardynek w Świętej Katarzynie z XV w. W pobliżu klasztoru znajduje się kapliczka Janikowskich, gdzie za młodych lat Stefan Żeromski wyrył na jednej ze ścian swoje imię i nazwisko, dlatego też nazywana jest „Kapliczką Żeromskiego”.

W dalszą drogę udajemy się ul. Klasztorną, biegnącą z prawej strony zabudowań klasztornych, gdzie poprowadzony jest czerwony szlak, który będzie nas prowadził aż do Nowej Słupiej, gdzie zostawiliśmy samochód. Po osiągnięciu linii lasu wkraczamy na teren Świętokrzyskiego Parku Narodowego, gdzie należy uiścić opłaty za wstęp do parku. Jeśli nie chcemy tracić czasu w ewentualnej kolejce do kasy, możemy zakupić niezbędne bilety przez stronę internetową https://swietokrzyskipn.eparki.pl.

W lesie, tuż za kasą ŚPN natkniemy się na zbiorowe mogiły i pomniki ofiar hitlerowskiego terroru w Świętej Katarzynie. Ruszamy dalej, mijamy przydrożne pomniki upamiętniające Stefana Żeromskiego i Zgrupowanie AK „Ponury”, docieramy po chwili do źródełka i kapliczki św. Franciszka. W miejscu tym ustawiono wiele ławeczek, gdyż jest to ulubione miejsce wypoczynku dla przechodzących wycieczek, jak i indywidualnych turystów.

Dalsza część drogi to ok. 1,5-kilometrowy odcinek wiodący w górę na szczyt Łysicy (613,31 m n.p.m.), która pokryta jest od strony północnego zbocza gołoborzem, lecz nie aż tak wielkim jak te, które będzie można zobaczyć dalej, na Łysej Górze. Do niedawna Łysica była uważana za najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich, jednak najnowsze badania wykazały, że nieznacznie wyższa jest Góra Agaty (613,96 m n.p.m.), do której dotrzemy za ok. 700 metrów trzymając się dalej oznakowań czerwonego szlaku.

Dalsza trasa (ok. 3,5 km), to zejście w dół do zagrody chłopskiej w Kakoninie z 1820 roku, która obecnie pełni rolę muzealnego punktu etnograficznego udostępnionego bezpłatnie do zwiedzania. Obok zabytkowej chałupy odtworzono inne zabudowania dawnej zagrody, w których obecnie znajduje się czynna w okresie letnim restauracja „Chata Kaka”, serwująca dania regionalne.

Warto wypocząć w tym miejscu, gdyż kolejny odcinek drogi to ok. 7 km trasy częściowo przez Kakonin, a później skrajem lasu, będącego jednocześnie granicą Świętokrzyskiego Parku Narodowego. W ten sposób dotrzemy do osady średniowiecznej w Hucie Szklanej, gdzie czas cofa się o kilka stuleci. Zwiedzając Osadę Średniowieczną mamy okazję poznać XII-wieczną rzeczywistość z całym jej kolorytem - z pogańskimi bóstwami - Świstem, Poświstem i Pogodą, których na szczycie Łysej Góry czcili przed wiekami pradawni mieszkańcy tych ziem. W pobliżu osady średniowiecznej znajdują się pomniki: Pomnik Ofiar Hitleryzmu w Hucie Szklanej oraz Krzyże Katyńskie w Hucie Szklanej.

Dalsza trasa (ok. 2 km) prowadzi przez las i będziemy się nią wspinać na Łysą Górę (594 m n.p.m.). Na szczycie warto zobaczyć gołoborza na Łysej Górze ze specjalnie przygotowanego tarasu widokowego. Z tego miejsca już tylko ok. 400 metrów dzieli nas od Bazyliki na Świętym Krzyżu. Tutaj znajdują się główne atrakcje na naszej trasie, dlatego warto zarezerwować sobie nieco więcej czasu na zwiedzanie tego miejsca. Wśród obiektów, które możemy zwiedzić jest oczywiście bazylika, Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowegowieża widokowa (klasztorna) oraz zabytkowe otoczenie opactwa. W piwnicach klasztornych funkcjonuje restauracja.

Z tarasu wieży widokowej można podziwiać pobliskie pasma Gór Świętokrzyskich jak Jeleniowskie, Klonowskie czy Cisowsko-Orłowińskie, a przy sprzyjających warunkach nawet Tatry. Na Świętym Krzyżu przechowywane są relikwie Drzewa Krzyża Świętego. Mają one zawierać drewno pochodzące z krzyża świętego. Relikwie znajdują się w kaplicy Oleśnickich, zamknięte w tabernakulum. Można je zobaczyć podczas uroczystości m.in. w czasie Wielkanocy. W podziemiach kościoła Świętej Trójcy na Świętym Krzyżu zobaczyć możemy zmumifikowane ciało księcia Jeremiego Wiśniowieckiego.

Po zwiedzeniu opactwa na Świętym Krzyżu, udajemy się dalej czerwonym szlakiem w dół w kierunku Nowej Słupiej. Po ok. 400 metrach docieramy do miejsca, gdzie zobaczyć możemy kapliczkę Dąbrówki na Łyścukopiec Czartoryskiego na Łysej Górze oraz grotę Matki Bożej na Świętym Krzyżu. Z tego miejsca możemy odbić (ok. 300 m) w kierunku na rozległą Polanę Bielnik i po drodze zwiedzić cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu (zamordowanych w murach klasztornych, które w latach 1941-1943 r. służyły hitlerowcom jako więzienie).

Z pod kopca Czartoryskiego w kierunku Nowej Słupiej prowadzą dwie równoległe ścieżki: szlak niebieski (1,3 km) oraz szlak czerwony (1,5 km). Proponujemy skorzystać z niebieskiego szlaku, gdyż po drodze będzie możliwość zobaczenia pogańskiego wału kultowego na Łysej Górze oraz ok. 400-letniego buku Jagiełły.

Wkrótce opuścimy teren ŚPN i przejdziemy obok Pielgrzyma Świętokrzyskiego "Emeryka". Z tego miejsca do rynku w Nowej Słupiej pozostał kilometr. Mijać będziemy jeszcze Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi, gdzie ekspozycja muzealna przedstawia technologię dawnego hutnictwa świętokrzyskiego (m.in. relikty dymarek), jego zasięg terytorialny oraz wyroby, uzyskane historycznymi metodami. Obok muzeum od 2011 roku funkcjonuje Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi, gdzie zobaczyć możemy zrekonstruowane obiekty, właściwe dla budownictwa barbarzyńskiego oraz rzymskiego z okresów: rzymskiego i lateńskiego (od roku 400 p.n.e. do początków naszej ery).W tym miejscu co roku w połowie sierpnia odbywa się impreza plenerowa „Dymarki Świętokrzyskie” mająca przybliżyć antyczną metalurgię żelaza, przebywającym w tym regionie turystom.

Wracając już do samochodu warto po drodze zwrócić uwagę na zabytkowe obiekty: Dom Opata tzw. "Opatówka" w Nowej Słupi oraz Kościół pw. św. Wawrzyńca w Nowej Słupi, pochodzące odpowiednio z XVIII i XVI wieku.

Mapa interaktywna z atrakcjami dostępnymi na trasie:

Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Klasztor bernardynek w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Kościół pw. św. Katarzyny w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Kapliczka św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Kapliczka Janikowskich (Żeromskiego) w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Pomnik ofiar terroru hitlerowskiego w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Zbiorowe mogiły ofiar hitlerowskiego terroru w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Tablica upamiętniająca Zgrupowanie Partyzanckie AK "Ponury" w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Pomnik Stefana Żeromskiego w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Źródło św. Franciszka w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Kaplica św. Franciszka w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Gołoborza na Łysicy

Święta Katarzyna

Łysica (613,31 m n.p.m.)

Święta Katarzyna

Łysica - Skała Agaty (613,96 m n.p.m.)

Święta Katarzyna

Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie

Kakonin

Zagroda chłopska w Kakoninie

Kakonin

Osada Średniowieczna w Hucie Szklanej

Nowa Słupia

Pomnik Ofiar Hitleryzmu w Hucie Szklanej

Huta Szklana

Krzyże Katyńskie w Hucie Szklanej

Huta Szklana

Łysa Góra (594 m n.p.m.)

Nowa Słupia

Gołoborza na Łysej Górze

Nowa Słupia

Platforma widokowa przy gołoborzu na Łysej Górze

Nowa Słupia

RTCN Święty Krzyż

Nowa Słupia

Kapsuła czasu na Łysej Górze

Nowa Słupia

Podziemne zbiorniki wodne na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Nowa Słupia

Wieża klasztorna (widokowa) na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Bazylika na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Opactwo na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Kapliczka Dąbrówki na Łyścu

Nowa Słupia

Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Polana Bielnik na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Kopiec Czartoryskiego na Łysej Górze

Nowa Słupia

Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Pogański wał kultowy na Łysej Górze

Nowa Słupia

Buk Jagiełły na Łysej Górze

Nowa Słupia

Pielgrzym Świętokrzyski "Emeryk" w Nowej Słupi

Nowa Słupia

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi

Nowa Słupia

Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi

Nowa Słupia

Dom Opata tzw. "Opatówka" w Nowej Słupi

Nowa Słupia

Kościół pw. św. Wawrzyńca w Nowej Słupi

Nowa Słupia