Pieszo przez Góry Świętokrzyskie
Zaktualizowano 5 miesięcy temu
Góry Świętokrzyskie to stosunkowo niskie pasmo górskie i obszarowo dość niewielkie, toteż większość atrakcji można odwiedzić niemal w jednej trasie przecinającej całe pasmo Gór Świętokrzyskich z zachodu na wschód (lub odwrotnie). Proponowana trasa jest średnio trudna, a pewnego skomplikowania dodaje fakt, że tym razem nie bardzo jest możliwość wrócić do miejsca, z którego zaczynamy wycieczkę, co powoduje, że konieczne jest skorzystanie z transportu publicznego, aby zawiózł nas to punktu startowego, z którego będziemy wracać do miejsca, gdzie zostawiliśmy samochód.
Proponowana trasa prowadzi kolejno przez wzniesienia: Łysicę (613,31 m n.p.m.), Górę Agaty (613,96 m n.p.m.) oraz Łysą Górę (594 m n.p.m.).
Obiekty i atrakcje, które są proponowane w tym artykule, leżą na trasie wycieczki, ale czy zostaną odwiedzone w komplecie, to już zależy od Waszych chęci i czasu jakim dysponujecie na trasie.
Charakterystyka trasy:
- długość trasy: 20 km;
- czas: ok. 7 h;
- rodzaj trasy: piesza;
- typ trasy: średnia;
- dojazd samochodem: tak;
- parking: bezpłatny;
- suma podejść: ok. 550 m;
- suma zejść: ok. 630 m;
- przydatne wyposażenie: wygodne sportowe obuwie.
Przebieg trasy:
Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie
Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie to jedna z najciekawszych atrakcji geologicznych Gór Świętokrzyskich, łącząca naukę, pasję i piękno natury zaklęte w kamieniu. To prywatne przedsięwzięcie Ewy i Dariusza Siemońskich, którzy od ponad dwóch dekad gromadzili wyjątkowe okazy minerałów i skamielin, by w 2005 roku udostępnić je zwiedzającym. Niezwykłe zbiory...
Zespół klasztorny bernardynek w Świętej Katarzynie
Zespół klasztorny bernardynek w Świętej Katarzynie to jeden z najstarszych i najpiękniej położonych zabytków sakralnych w Górach Świętokrzyskich. Jego historia sięga końca XIV wieku, gdy na terenie tym powstała pustelnia związana z benedyktynami ze Świętego Krzyża. W XV wieku przekształcono ją w klasztor bernardynów, a od XIX stulecia zamieszkują go...
Kościół pw. św. Katarzyny w Świętej Katarzynie
Kościół pw. św. Katarzyny w Świętej Katarzynie to jedno z najstarszych i najbardziej malowniczych miejsc kultu w regionie świętokrzyskim. Położony u stóp Łysicy – najwyższego szczytu Gór Świętokrzyskich – od wieków stanowi centrum życia religijnego i duchowego, przyciągając pielgrzymów, turystów oraz miłośników historii. Świątynia jest integralnie związana z klasztorem sióstr...
Kapliczka św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świętej Katarzynie
Święta Katarzyna, świętokrzyska wieś u podnóża Łysicy znana jest ze znajdującego się tutaj klasztoru bernardynów, dziś zamieszkiwanego przez siostry z zakonu św. Franciszka z Asyżu. Według podań początek osadzie miał dać rycerz króla Władysława Jagiełły Wacławek. On to zmęczony wojaczką, po powrocie z Ziemi Świętej postanowił zbudować w świętokrzyskiej puszczy kościół,...
Kapliczka Janikowskich (Żeromskiego) w Świętej Katarzynie
Kapliczka Janikowskich (Żeromskiego) w Świętej Katarzynie to jedno z najbardziej nastrojowych i historycznie znaczących miejsc w Górach Świętokrzyskich. Ukryta na skraju Puszczy Jodłowej, w pobliżu klasztoru sióstr bernardynek, łączy w sobie historię miłości, pamięci, patriotyzmu i literatury polskiej. Architektura Kapliczka Janikowskich to niewielka murowana budowla o klasycznej, prostokątnej formie, kryta gontowym dachem,...
Pomnik ofiar terroru hitlerowskiego w Świętej Katarzynie
Góry Świętokrzyskie były w czasie II wojny światowej terenem działania wielu oddziałów konspiracyjnych polskich sił zbrojnych. Ich żołnierze wspomagani przez tutejszych mieszkańców toczyli z okupantami nieustanną walkę. Niemcy w odwecie uciekali się do terroru i zbiorowych mordów. Dziś w wielu miejscach znaleźć można poświęcone ich ofiarom pomniki. Żołnierze ZWZ-AK stacjonujący w...
Zbiorowe mogiły ofiar hitlerowskiego terroru w Świętej Katarzynie
Zbiorowe mogiły ofiar hitlerowskiego terroru, znajdują się na skraju lasu, w miejscu gdzie zaczyna się szlak turystyczny na Łysicę. W klasztorze w Świętej Katarzynie, kwaterował od maja do lipca 1943 r. znany na tym terenie z okrucieństwa, 62 pluton żandarmerii. Żandarmi dokonywali we wsiach położonych w pobliżu Św. Katarzyny, licznych egzekucji i...
Tablica upamiętniająca Zgrupowanie Partyzanckie AK "Ponury" w Świętej Katarzynie
Góry Świętokrzyskie były w czasie hitlerowskiej okupacji terenem intensywnych działań partyzanckich. Ukształtowanie terenu z wieloma lasami oraz wszechstronna pomoc mieszkańców stanowiły doskonałe zaplecze dla działań konspiracyjnych oddziałów. Były wśród nich oddziały Zgrupowania Partyzanckiego Kedywu Okręgu Radomsko-Kieleckiego AK "Ponury" dowodzone przez legendarnego komendanta por. Jana Piwnika. Czasy działań Zgrupowania AK „Ponury” wspomina...
Pomnik Stefana Żeromskiego w Świętej Katarzynie
Góry Świętokrzyskie są atrakcyjnym regionem przyciągającym od lat rzesze turystów. Wśród nich nie brak było znanych postaci. Jedną z nich był znakomity polski pisarz Stefan Żeromski. Dziś śladem jego wędrówek po górach wiedzie szlak turystyczny. Jednym z jego etapów jest pomnik przy trakcie wiodącym na Łysicę. Pomnik Stefana Żeromskiego w Świętej Katarzynie...
Kaplica i źródełko św. Franciszka w Świętej Katarzynie
Kaplica i źródełko św. Franciszka w Świętej Katarzynie to jedno z najbardziej rozpoznawalnych i najczęściej odwiedzanych miejsc w Świętokrzyskim Parku Narodowym. Położona u stóp Łysicy, patrona Gór Świętokrzyskich, kapliczka wraz ze źródełkiem stanowi symbol duchowości, harmonii z naturą oraz długiej historii zakonu bernardynów w tym regionie. Architektura Kaplica ma wyjątkowo malowniczy charakter....
Gołoborza na Łysicy
Łysica jest niemal w całości porośnięta lasem. Na dole jest to las jodłowo-bukowy a w górnych partiach jodły. Od północy i południa otaczają ją gołoborza czyli odsłonięte miejsca, pokryte przez głazy, które powstały w wyniku wietrzenia piaskowców kwarcytowych. Więcej o gołoborzach możecie przeczytać w folderze: Gołoborze – świętokrzyskie laboratorium geologiczne. Pod samym szczytem...
Łysica (613,31 m n.p.m.)
Łysica (613,31 m n.p.m) - potocznie nazywana Górą Świętej Katarzyny to najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich. Znajduje się w zachodniej części Łysogór, na południowy wschód od miejscowości Święta Katarzyna i stanowi jeden z najważniejszych symboli regionu. Należy do Korony Gór Polski, będąc jej najniższym szczytem, a jednocześnie jednym z najbardziej rozpoznawalnych w całych...
Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie
Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie to jedno z najbardziej urokliwych i symbolicznych miejsc Gór Świętokrzyskich. Położona jest na Przełęczy św. Mikołaja (535 m n.p.m.), w samym sercu Puszczy Jodłowej na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. To malownicze miejsce leży przy czerwonym szlaku głównym Gór Świętokrzyskich, prowadzącym ze Świętej Katarzyny na Święty...
Zagroda chłopska w Kakoninie
Zagroda chłopska w Kakoninie to wyjątkowy przykład tradycyjnej zabudowy wiejskiej regionu świętokrzyskiego. Znajduje się ona w malowniczej miejscowości Kakonin, na skraju Świętokrzyskiego Parku Narodowego, tuż przy głównych szlakach prowadzących na Łysicę – najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich. Drewniany budynek mieszkalny, wzniesiony około 1820 roku, stanowi dziś muzealny punkt etnograficzny zachowany in...
Osada Średniowieczna w Hucie Szklanej
Osada Średniowieczna w Hucie Szklanej to unikalne miejsce u podnóża Łysej Góry, gdzie historia ożywa na oczach zwiedzających. Wchodząc przez drewniane bramy, przenosisz się w czasy średniowiecznej wioski, w której rzemieślnicy, zielarki i kowale tworzyli przedmioty codziennego użytku, a duchowość i codzienność splatały się w niezwykły sposób. Dwie strefy osady –...
Pomnik Ofiar Hitleryzmu w Hucie Szklanej
Pomnik upamiętniający 9 mieszkańców Huty Szklanej, którzy zostali rozstrzelani przez oddział hitlerowskiej żandarmerii 22 kwietnia 1943 roku. ...
Krzyże Katyńskie w Hucie Szklanej
Pomnik Ofiar Katynia, Charkowa i Miednoje. Znajduje się u podnóża Świętokrzyskiego Parku Narodowego, nazywany "Golgotą Wschodu". Trzy stalowe krzyże oznaczone są nazwami miejscowości będących dla Polaków symbolem tragedii, jaka rozegrała się w 1940 r. Na cokole pomnika umieszczono żeliwne tablice z napisami w pięciu językach świadczące dobitnie o dramatycznej śmierci ofiar wojny. Owe krzyże utrwalają pamięć...
Łysa Góra (594 m n.p.m.)
Łysa Góra (594 m n.p.m.) znana także jako Święty Krzyż lub Łysiec, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych szczytów w Polsce i drugi pod względem wysokości w Górach Świętokrzyskich. Położona jest w Nowej Słupi, w części miasta zwanej Święty Krzyż, na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. To wyjątkowe miejsce łączy historię, religię, przyrodę...
Gołoborza na Łysej Górze
Gołoborza na Łysej Górze to charakterystyczne rumowiska skalne, które stały się symbolem Gór Świętokrzyskich. Największe z nich, nazwane imieniem prof. R. Kobendzy, znajduje się na Łysej Górze i zajmuje powierzchnię 3,84 ha. Aby zobaczyć to niezwykłe zjawisko przyrodnicze, należy uiścić opłatę za wstęp do Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Dostęp na platformę widokową nad gołoborzem wymaga...
RTCN Święty Krzyż
RTCN Święty Krzyż to Radiowo-Telewizyjne Centrum Nadawcze zlokalizowane na Łysej Górze w Nowej Słupi, tuż obok klasztoru na Świętym Krzyżu. Wieża o wysokości 157 metrów została wybudowana w 1966 roku i od tego czasu stanowi kluczowy punkt nadawczy dla całego regionu świętokrzyskiego oraz znacznej części południowo-centralnej Polski. Dzięki wyjątkowemu położeniu geograficznemu...
Kapsuła czasu na Łysej Górze
Rok 2012 był wyjątkowy dla świętokrzyskiego Radia Kielce. W roku tym przypadała 60 rocznica uruchomienia rozgłośni. Dla uczczenia tej okazji radiowcy odwiedzili z plenerowym studiem szereg miejscowości regionu, prezentując ich atrakcje i życie mieszkańców na antenie. W czasie tych wizyt nagrywano wypowiedzi osób z przesłaniami dla przyszłych pokoleń. Zebrany materiał uwieczniono na...
Podziemne zbiorniki wodne na Świętym Krzyżu
Łysa Góra oraz znajdujący się na niej klasztor kryją niejedną tajemnicę. Mało kto wie zwiedzając to miejsce, że spacerując pomiędzy wieżą telewizyjną a budynkiem klasztoru po placu, na którym urządzono mały parking, znajduje się nad zbiornikiem wody pitnej przeznaczonym w przeszłości dla zaopatrzenia klasztoru oraz przybywających tutaj pielgrzymów, a wybudowanym...
Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego
Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego na Świętym Krzyżu to wyjątkowe miejsce, w którym przyroda spotyka się z historią. Położone na Łysej Górze (594 m n.p.m.), w granicach administracyjnych Nowej Słupi, muzeum działa w ramach Świętokrzyskiego Parku Narodowego i stanowi jeden z najważniejszych punktów edukacyjno-turystycznych regionu. Ekspozycja przyrodnicza Ekspozycja w Muzeum Przyrodniczym Świętokrzyskiego Parku...
Wieża klasztorna (widokowa) na Świętym Krzyżu
Wieża klasztorna została zburzona w 1914 roku przez wycofujące się wojska austriackie. Po stu latach wieża została odbudowana i oficjalnie oddana do użytku 7 września 2014 roku. Uroczystościom przewodniczył dawny ordynariusz diecezji sandomierskiej arcybiskup Andrzej Dzięga. Wygląd wieży został odtworzony na podstawie starych rycin i fotografii. Nowa wieża została odbudowana...
Bazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu
Bazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu to jedno z najstarszych i najcenniejszych sanktuariów w Polsce. Znajduje się na Łysej Górze w Górach Świętokrzyskich, w granicach diecezji sandomierskiej, na terenie administracyjnym Nowej Słupi. To właśnie tutaj od wieków czczone są Relikwie Drzewa Krzyża Świętego, które nadały imię zarówno świątyni, jak i...
Opactwo na Świętym Krzyżu
Opactwo na Świętym Krzyżu, znane również jako opactwo świętokrzyskie lub łysogórskie, to zespół klasztorny założony przez benedyktynów na Łysej Górze, w Nowej Słupi. Jest to jedno z najstarszych i najważniejszych miejsc kultu religijnego w Polsce. W klasztorze od wieków przechowywane są Relikwie Drzewa Krzyża Świętego, od których wzięła się nazwa...
Kapliczka Dąbrówki na Łyścu
Klasztor – sanktuarium Świętego Krzyża na Łyścu (Łysej Górze) ma swoją długą historię zaczynającą się w XI w. Około 1135 r. na to wzniesienie przybyli benedyktyni z włoskiego klasztoru na Monte Cassino. Zakonnicy byli gospodarzami na Łysej Górze do kasacji zakonu w 1819 r. Dziś sanktuarium jest miejscem pielgrzymek wiernych...
Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu
Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu znajduje się na stokach Łysej Góry, w pobliżu polany Bielnik, w granicach Świętokrzyskiego Parku Narodowego. To miejsce pamięci poświęcone żołnierzom Armii Czerwonej, którzy zostali zamordowani przez hitlerowców w latach 1941–1943 w klasztorze na Świętym Krzyżu, pełniącym wówczas funkcję więzienia. Położenie Cmentarz położony jest na południowym stoku...
Polana Bielnik na Świętym Krzyżu
Polana Bielnik na stokach Łyej Góry Nazwa wywodzi się od płócien rozkładanych na polanie przez zakonników w słoneczne dni aby uzyskały biały kolor. We wschodniej części polany znajduje się cmentarz ok. 6.000 jeńców radzieckich zamordowanych przez hitlerowców w więzieniu na Świętym Krzyżu. Na polanie znajduje się również boisko, stawek pobenedyktyński i...
Kopiec Czartoryskiego na Łysej Górze
Po upadku powstania listopadowego (1831) w drodze na wygnańczą tułaczkę, książę Adam Czartoryski z grupą oficerów polskich odwiedził Święty Krzyż. Przed kościołem wygłosił mowę polityczną, potem w gronie oficerów wszedł na najwyższy balkon wieży kościelnej, by jeszcze raz obejrzeć wielką połać ziemi ojczystej. Oficerowie szablami wyryli w kamiennej wieży napis:...
Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu
Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu to wyjątkowe miejsce kultu, które spotkać można, wchodząc Drogą Królewską z Nowej Słupii na Łysą Górę. Położona w cieniu lasów Świętokrzyskiego Parku Narodowego, przyciąga pielgrzymów i turystów pragnących chwili ciszy, modlitwy i refleksji. Położenie Grota Matki Bożej znajduje się tuż przed wejściem na teren klasztoru na...
Pogański wał kultowy na Łysej Górze
Pogański wał kultowy na Łysej Górze to jedno z najbardziej tajemniczych i fascynujących miejsc w Górach Świętokrzyskich. Kamienna konstrukcja otacza szczyt Łysej Góry, znanej również jako Święty Krzyż, i od wieków budzi zainteresowanie historyków, archeologów oraz miłośników pradawnych wierzeń Słowian. Kamienny wał na szczycie Łysej Góry Szczyt Łysej Góry otacza kamienny wał...
Buk Jagiełły na Łysej Górze
Buk Jagiełły rosnący w połowie drogi z Nowej Słupi na Święty Krzyż, ok. 50 m od traktu królewskiego. Drzewo swoją nazwę zawdzięcza legendzie, według której odpoczywał pod nim król Jagiełło podczas swoich pielgrzymek na Święty Krzyż. Według najnowszych badań drzewo ma około czterysta lat, więc wypoczynek króla Jagiełły pod tym...
Pielgrzym Świętokrzyski "Emeryk" w Nowej Słupi
Legenda o Pielgrzymie Świętokrzyskim – legenda związana z kamienną figurą, stojącą w Górach Świętokrzyskich, w Nowej Słupi, na początku Drogi Królewskiej prowadzącej do klasztoru na Świętym Krzyżu. Opowiada o sławnym, walecznym rycerzu, którego zarozumiałość i pycha zostały ukarane. Rycerz ów żył przed wiekami i wsławił się niezwykłą odwagą i męstwem w...
Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi
Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi to wyjątkowe miejsce, w którym historia spotyka się z nowoczesnością. Placówka prezentuje dziedzictwo starożytnego hutnictwa regionu świętokrzyskiego i stanowi jeden z najciekawszych punktów na mapie turystycznej województwa. Wystawa stała – podróż w świat żelaza Wystawa stała muzeum to fascynująca podróż w czasie...
Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi
Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi to wyjątkowe miejsce, które przenosi odwiedzających w czasy starożytnego hutnictwa regionu świętokrzyskiego. Jest to rekonstrukcja osady z okresu kultury przeworskiej, stanowiąca część ekspozycji stałej Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana. Zwiedzający mogą zobaczyć wiernie odtworzone chaty, warsztaty i piece hutnicze, zrekonstruowane na podstawie autentycznych odkryć...
Dom Opata tzw. "Opatówka" w Nowej Słupi
Już w XVI w. znajdował się tu drewniany szpital i kościół św. Michała . Do budowy nowych obiektów przystąpiono w XVIII w. - wzniesiono wówczas plebanię i mury świątyni, które następnie rozebrano (pozostały ślady w postaci zabezpieczonych przed zniszczeniem fundamentów). Od ok. poł. XVIII wieku mieściła się przy zespole obiektów szkoła,...
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Nowej Słupi
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Nowej Słupi to rzymskokatolicka świątynia parafialna, należąca do diecezji sandomierskiej, w dekanacie Święty Krzyż. Położony u stóp Łysej Góry, stanowi nie tylko ważny punkt na mapie religijnej regionu, ale też jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Nowej Słupi – miasteczku słynącym z pielgrzymkowych tradycji i...
Opis trasy:
Wycieczkę rozpoczynamy od centrum miejscowości Nowa Słupia, gdzie w samym centrum na rynku dostępny jest bezpłatny parking, a jeśli tutaj nie będzie możliwości parkowania, można wjechać dalej w ulicę Opatowską i po przejechaniu 350 metrów dotrzemy do cmentarza, gdzie znajdziemy sporo miejsca do zaparkowania samochodu.
Podstawowe założenie wycieczki polega na przedostaniu się komunikacją publiczną z Nowej Słupiej do miejscowości Święta Katarzyna i pieszego powrotu przez Góry Świętokrzyskie do Nowej Słupiej. Aktualnie nie ma możliwości bezpośredniego, stałego połączenia pomiędzy Nową Słupią i Świętą Katarzyną, więc konieczna będzie przesiadka. Z centrum Nowej Słupiej kursują autobusy przewoźnika PKS Ostrowiec Świętokrzyski do Kielc (my wysiadamy wcześniej w miejscowości Górno). Przystanek autobusowy, z którego rozpoczynamy podróż znajduje się na rynku w centrum Nowej Słupiej, a godziny kursowania zależą przede wszystkim od tego czy planujemy naszą wycieczkę w tygodniu, czy w weekend lub inne święto:
- w tygodniu (poniedziałek-piątek): kurs o godz. 10:04, w miejscowości Górno o godz. 10:32,
- weekend i święta: kurs o godz. 9:09, w miejscowości Górno o godz. 9:39.
Zalecamy przed wybraniem się w trasę sprawdzić aktualny rozkład jazdy na trasie Nowa Słupia – Górno, który znajdziemy pod adresem: https://www.nowaslupia.pl/kategorie/busy
W miejscowości Górno wysiadamy na przystanku przy głównej drodze (przy DK 74) i przechodzimy (ok. 200 m) na przystanek przy pobliskim skrzyżowaniu (DW 752). Tutaj złapiemy autobus przewoźnika PKS Bodzentyn w kierunku Bodzentyna i tak:
- w tygodniu (poniedziałek-piątek): kurs o godz. 10:03, kolejny o godz. 10:43,
- weekendy i święta: 13:43, niestety jest to jedyny kurs tego przewoźnika w weekendy, co sprawia że wybierając się na wycieczkę w weekend, będziemy mieć zdecydowanie mniej czasu na przejście trasy i zwiedzanie.
Wysiadamy po ok. 15 minutach jazdy w miejscowości Święta Katarzyna, gdzie nieopodal przystanku funkcjonuje Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie.
W ostatnich latach pojawiała się w okresie wakacyjnym (lipiec, sierpień, wrzesień) dodatkowa możliwość bezpłatnego, weekendowego transportu na trasie Kielce – Nowa Słupia (Święty Krzyż). Bezpłatne autobusy uruchomiła Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego, zaś finansowanie przejazdów zapewnił samorząd województwa. Jeśli w kolejnych latach taka możliwość zostanie zapewniona, to w weekendy będzie można skorzystać z bezpłatnego i bezpośredniego transportu pomiędzy Nową Słupią, a Świętą Katarzyną.
Zanim ruszymy na szlak warto zwiedzić kościół pw. św. Katarzyny, należący do kompleksu klasztornego bernardynek w Świętej Katarzynie z XV w. W pobliżu klasztoru znajduje się kapliczka Janikowskich, gdzie za młodych lat Stefan Żeromski wyrył na jednej ze ścian swoje imię i nazwisko, dlatego też nazywana jest „Kapliczką Żeromskiego”.
W dalszą drogę udajemy się ul. Klasztorną, biegnącą z prawej strony zabudowań klasztornych, gdzie poprowadzony jest czerwony szlak, który będzie nas prowadził aż do Nowej Słupiej, gdzie zostawiliśmy samochód. Po osiągnięciu linii lasu wkraczamy na teren Świętokrzyskiego Parku Narodowego, gdzie należy uiścić opłaty za wstęp do parku. Jeśli nie chcemy tracić czasu w ewentualnej kolejce do kasy, możemy zakupić niezbędne bilety przez stronę internetową https://swietokrzyskipn.eparki.pl.
W lesie, tuż za kasą ŚPN natkniemy się na zbiorowe mogiły i pomniki ofiar hitlerowskiego terroru w Świętej Katarzynie. Ruszamy dalej, mijamy przydrożne pomniki upamiętniające Stefana Żeromskiego i Zgrupowanie AK „Ponury”, docieramy po chwili do źródełka i kapliczki św. Franciszka. W miejscu tym ustawiono wiele ławeczek, gdyż jest to ulubione miejsce wypoczynku dla przechodzących wycieczek, jak i indywidualnych turystów.
Dalsza część drogi to ok. 1,5-kilometrowy odcinek wiodący w górę na szczyt Łysicy (613,31 m n.p.m.), która pokryta jest od strony północnego zbocza gołoborzem, lecz nie aż tak wielkim jak te, które będzie można zobaczyć dalej, na Łysej Górze. Do niedawna Łysica była uważana za najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich, jednak najnowsze badania wykazały, że nieznacznie wyższa jest Góra Agaty (613,96 m n.p.m.), do której dotrzemy za ok. 700 metrów trzymając się dalej oznakowań czerwonego szlaku.
Dalsza trasa (ok. 3,5 km), to zejście w dół do zagrody chłopskiej w Kakoninie z 1820 roku, która obecnie pełni rolę muzealnego punktu etnograficznego udostępnionego bezpłatnie do zwiedzania. Obok zabytkowej chałupy odtworzono inne zabudowania dawnej zagrody, w których obecnie znajduje się czynna w okresie letnim restauracja „Chata Kaka”, serwująca dania regionalne.
Warto wypocząć w tym miejscu, gdyż kolejny odcinek drogi to ok. 7 km trasy częściowo przez Kakonin, a później skrajem lasu, będącego jednocześnie granicą Świętokrzyskiego Parku Narodowego. W ten sposób dotrzemy do osady średniowiecznej w Hucie Szklanej, gdzie czas cofa się o kilka stuleci. Zwiedzając Osadę Średniowieczną mamy okazję poznać XII-wieczną rzeczywistość z całym jej kolorytem - z pogańskimi bóstwami - Świstem, Poświstem i Pogodą, których na szczycie Łysej Góry czcili przed wiekami pradawni mieszkańcy tych ziem. W pobliżu osady średniowiecznej znajdują się pomniki: Pomnik Ofiar Hitleryzmu w Hucie Szklanej oraz Krzyże Katyńskie w Hucie Szklanej.
Dalsza trasa (ok. 2 km) prowadzi przez las i będziemy się nią wspinać na Łysą Górę (594 m n.p.m.). Na szczycie warto zobaczyć gołoborza na Łysej Górze ze specjalnie przygotowanego tarasu widokowego. Z tego miejsca już tylko ok. 400 metrów dzieli nas od Bazyliki na Świętym Krzyżu. Tutaj znajdują się główne atrakcje na naszej trasie, dlatego warto zarezerwować sobie nieco więcej czasu na zwiedzanie tego miejsca. Wśród obiektów, które możemy zwiedzić jest oczywiście bazylika, Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego, wieża widokowa (klasztorna) oraz zabytkowe otoczenie opactwa. W piwnicach klasztornych funkcjonuje restauracja.
Z tarasu wieży widokowej można podziwiać pobliskie pasma Gór Świętokrzyskich jak Jeleniowskie, Klonowskie czy Cisowsko-Orłowińskie, a przy sprzyjających warunkach nawet Tatry. Na Świętym Krzyżu przechowywane są relikwie Drzewa Krzyża Świętego. Mają one zawierać drewno pochodzące z krzyża świętego. Relikwie znajdują się w kaplicy Oleśnickich, zamknięte w tabernakulum. Można je zobaczyć podczas uroczystości m.in. w czasie Wielkanocy. W podziemiach kościoła Świętej Trójcy na Świętym Krzyżu zobaczyć możemy zmumifikowane ciało księcia Jeremiego Wiśniowieckiego.
Po zwiedzeniu opactwa na Świętym Krzyżu, udajemy się dalej czerwonym szlakiem w dół w kierunku Nowej Słupiej. Po ok. 400 metrach docieramy do miejsca, gdzie zobaczyć możemy kapliczkę Dąbrówki na Łyścu, kopiec Czartoryskiego na Łysej Górze oraz grotę Matki Bożej na Świętym Krzyżu. Z tego miejsca możemy odbić (ok. 300 m) w kierunku na rozległą Polanę Bielnik i po drodze zwiedzić cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu (zamordowanych w murach klasztornych, które w latach 1941-1943 r. służyły hitlerowcom jako więzienie).
Z pod kopca Czartoryskiego w kierunku Nowej Słupiej prowadzą dwie równoległe ścieżki: szlak niebieski (1,3 km) oraz szlak czerwony (1,5 km). Proponujemy skorzystać z niebieskiego szlaku, gdyż po drodze będzie możliwość zobaczenia pogańskiego wału kultowego na Łysej Górze oraz ok. 400-letniego buku Jagiełły.
Wkrótce opuścimy teren ŚPN i przejdziemy obok Pielgrzyma Świętokrzyskiego "Emeryka". Z tego miejsca do rynku w Nowej Słupiej pozostał kilometr. Mijać będziemy jeszcze Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi, gdzie ekspozycja muzealna przedstawia technologię dawnego hutnictwa świętokrzyskiego (m.in. relikty dymarek), jego zasięg terytorialny oraz wyroby, uzyskane historycznymi metodami. Obok muzeum od 2011 roku funkcjonuje Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi, gdzie zobaczyć możemy zrekonstruowane obiekty, właściwe dla budownictwa barbarzyńskiego oraz rzymskiego z okresów: rzymskiego i lateńskiego (od roku 400 p.n.e. do początków naszej ery).W tym miejscu co roku w połowie sierpnia odbywa się impreza plenerowa „Dymarki Świętokrzyskie” mająca przybliżyć antyczną metalurgię żelaza, przebywającym w tym regionie turystom.
Wracając już do samochodu warto po drodze zwrócić uwagę na zabytkowe obiekty: Dom Opata tzw. "Opatówka" w Nowej Słupi oraz Kościół pw. św. Wawrzyńca w Nowej Słupi, pochodzące odpowiednio z XVIII i XVI wieku.
Mapa interaktywna z atrakcjami dostępnymi na trasie:
Muzeum Minerałów i Skamieniałości w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaZespół klasztorny bernardynek w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaKościół pw. św. Katarzyny w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaKapliczka św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaKapliczka Janikowskich (Żeromskiego) w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaPomnik ofiar terroru hitlerowskiego w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaZbiorowe mogiły ofiar hitlerowskiego terroru w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaTablica upamiętniająca Zgrupowanie Partyzanckie AK "Ponury" w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaPomnik Stefana Żeromskiego w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaKaplica i źródełko św. Franciszka w Świętej Katarzynie
Święta KatarzynaGołoborza na Łysicy
Święta KatarzynaŁysica (613,31 m n.p.m.)
Święta KatarzynaKapliczka św. Mikołaja w Kakoninie
KakoninZagroda chłopska w Kakoninie
KakoninOsada Średniowieczna w Hucie Szklanej
Huta SzklanaPomnik Ofiar Hitleryzmu w Hucie Szklanej
Huta SzklanaKrzyże Katyńskie w Hucie Szklanej
Huta SzklanaŁysa Góra (594 m n.p.m.)
Nowa SłupiaGołoborza na Łysej Górze
Nowa SłupiaRTCN Święty Krzyż
Nowa SłupiaKapsuła czasu na Łysej Górze
Nowa SłupiaPodziemne zbiorniki wodne na Świętym Krzyżu
Nowa SłupiaMuzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego
Nowa SłupiaWieża klasztorna (widokowa) na Świętym Krzyżu
Nowa SłupiaBazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu
Nowa SłupiaOpactwo na Świętym Krzyżu
Nowa SłupiaKapliczka Dąbrówki na Łyścu
Nowa SłupiaCmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu
Nowa SłupiaPolana Bielnik na Świętym Krzyżu
Nowa SłupiaKopiec Czartoryskiego na Łysej Górze
Nowa SłupiaGrota Matki Bożej na Świętym Krzyżu
Nowa SłupiaPogański wał kultowy na Łysej Górze
Nowa SłupiaBuk Jagiełły na Łysej Górze
Nowa SłupiaPielgrzym Świętokrzyski "Emeryk" w Nowej Słupi
Nowa SłupiaMuzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi
Nowa SłupiaCentrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi
Nowa SłupiaDom Opata tzw. "Opatówka" w Nowej Słupi
Nowa SłupiaKościół pw. św. Wawrzyńca w Nowej Słupi
Nowa Słupia
