Małołączniak (2096 m n.p.m.)

Małołączniak (słow. Malolúčniak, 2096 m n.p.m.) to szczyt w Tatrach Zachodnich należący do masywu Czerwonych Wierchów wraz z sąsiednimi szczytami: Kopa Kondracka (2005 m n.p.m.), Krzesanica (2122 m n.p.m.) i Ciemniak (2096 m n.p.m.). W przeszłości Czerwonym Wierchem nazywano jedynie Małołączniak, później nazwę zaczęto stosować także w odniesieniu do okolicznych szczytów. Masyw Czerwonych Wierchów ma bardzo złożoną budowę geologiczną. Na fałd skał osadowych nasunęła się warstwa granitów, tworząc tzw. czapkę krystaliczną. Nazwa Czerwone Wierchy związana jest właśnie z tym nietypowym zjawiskiem geologicznym.

Panorama Tatr z masywu Małołączniaka

Topografia
Poza najczęściej podawaną wysokością 2096 m pojawiają się także inne koty: 2104 lub 2105 m.

Na wschód sąsiaduje z Kopą Kondracką (2005 m), oddzielony od niej Małołącką Przełęczą (1924 m), na zachód z Krzesanicą (2122 m) poprzez Litworową Przełęcz (2037 m). Jest to dosyć dobrze wyodrębniony szczyt. Niewielki fragment jego wierzchołka jest dostrzegalny z niektórych miejsc Zakopanego na południowy wschód od kulminacji Giewontu. Wznosi się nad trzema dolinami walnymi: Doliną Cichą, Doliną Małej Łąki i Doliną Kościeliską (jego nazwa wywodzi się od Doliny Małej Łąki, nad którą się znajduje). Jego stoki opadają do trzech cyrków lodowcowych będących górnymi piętrami tych dolin:

• od południowej strony do słowackiej Dolinki Rozpadłej uchodzącej poprzez Jaworowy Żleb do Doliny Tomanowej Liptowskiej (odnoga Doliny Cichej),
• od północnej strony do Wyżniej Świstówki, będącej górnym piętrem Doliny Małej Łąki, oraz do Doliny Litworowej, będącej górnym piętrem Doliny Miętusiej (odnoga Doliny Kościeliskiej).

Wyżnia Świstówka i Dolina Litworowa oddzielone są od siebie długą północno-zachodnią granią Małołączniaka, w górnej części zwaną Czerwonym Grzbietem. Ciągnie się on do Kobylarzowego Siodełka i ma stosunkowo niewielkie nachylenie. Grzbiet jest długi i kopulasty, ale od wschodniej strony jego stoki podcięte są stromymi urwiskami Wielkiej Turni. Również poniżej Kobylarzowego Siodełka północno-wschodni grzbiet Małołączniaka obrywa się kilkoma turniami o urwistych ścianach – są to Pośrednia Małołącka Turnia, Skrajna Małołącka Turnia, Zagonna Turnia i Kobylarzowa Turnia.

Geologia
Małołączniak zbudowany jest z wapieni i dolomitów, a część szczytowa od wysokości ok. 1840 m przykryta jest warstwą skał krystalicznych. W wapieniach silnie rozwinięte zjawiska krasowe. W północnych stokach Małołączniaka znajdują się najgłębsze jaskinie Tatr: Jaskinia Wielka Śnieżna i Śnieżna Studnia. Ostatnim dużym odkryciem speleologicznym w Tatrach jest jaskinia Siwy Kocioł, również położona w stokach Małołączniaka.

Przyroda
Dzięki różnorodności podłoża geologicznego flora Małołączniaka, podobnie jak całych Czerwonych Wierchów, jest bardzo bogata. Na przykrywających kopułę szczytową skałach granitowych rosną rośliny granitolubne, niżej występuje podłoże wapienne, na którym rosną zupełnie odmienne zbiorowiska roślin wapieniolubnych. W okolicach Małołąckiej Przełęczy w lipcu zakwitają licznie piękne i duże kwiaty rzadkiej rośliny tatrzańskiej – pełnika siedmiogrodzkiego, tworzącego tutaj duże kępy. Zbudowane z granitów stoki porośnięta są niską murawą z granitolubnymi gatunkami: boimką dwurzędową, kosmatką brunatną i sitem skuciną. Czerwieniejące już w lecie końce ich pędów (szczególnie situ skucina) nadają Małołączniakowi czerwone zabarwienie. Od tego zabarwienia pochodzi nazwa Czerwony Grzbiet, a także dawna nazwa Małołączniaka – Czerwony Wierch, jak również nazwa całego masywu Czerwonych Wierchów. Flora bogata gatunkowo. Stwierdzono tutaj między innymi występowanie mietlicy alpejskiej, rogownicy szerokolistnej turzycy Lachenala, szaroty Hoppego i ostrołódki polnej – bardzo rzadkich roślin, w Polsce występujących tylko w Tatrach i to w nielicznych tylko miejscach – a także starca pomarańczowego występującego również poza Tatrami, ale wszędzie bardzo rzadkiego.

Źródło: wikipedia.pl