Smreczyński Staw
Smreczyński Staw to polodowcowe jezioro morenowe w polskich Tatrach Zachodnich, którego nazwa pochodzi od dawnej Hali Smreczyny. Jest największym jeziorem Tatr Zachodnich, ale jego powierzchnia ciągle się zmniejsza, co jest związane z silnym zarastaniem. Smreczyński Staw nie ma stałego odpływu, a bogactwo materii organicznej, która podlega rozkładowi, skutkuje m.in. brunatną barwą toni wodnej. Staw ma niewielką głębokość, dochodzącą w najgłębszym miejscu do pięciu metrów.
Cały staw otoczony jest lasem, a ponad nim widoczne są szczyty: Smreczyński Wierch (2086 m n.p.m.), Kamienista (2126 m), Błyszcz (2158 m), zbocza Starorobociańskiego Wierchu (2178 m). Biegnie po nich granica polsko-słowacka. Blisko stawu znajdują się w lesie dwie zarastające polany: Wyżnia Smreczyńska Polana i Niżnia Smreczyńska Polana.
Tatrzański Park Narodowy wybudował tu drewniany podest, na którym ustawiono ławki. Nad Smreczyńskim Stawem w 1896 r. z inicjatywy Towarzystwa Tatrzańskiego powstała altana. Zniszczyli ją miejscowi górale, ale wkrótce ją odbudowano. Dewastowana przez turystów i górali szybko jednak niszczała. W 1917 r. juhasi z Hali Smreczyńskiej podcięli siekierą słupy podtrzymujące dach, podpalili i zwalili do stawu. W następnych latach obiekt wielokrotnie próbowano odbudować, ale za każdym razem szybko popadał w ruinę.
Źródło: wikipedia.pl / malopolska.szlaki.pttk.pl
Od innych tatrzańskich jezior różni się wysokim rozwojem życia organicznego i występowaniem płazów; stwierdzono występowanie traszki górskiej i karpackiej, żaby trawnej. Jest to jedno z nielicznych tatrzańskich jezior, które nie jest położone na dnie dzikiego kotła polodowcowego otoczonego stromymi ścianami, lecz na równinie w lesie. Brzegi są bagniste, porośnięte roślinami bagiennymi. Kazimierz Wodzicki w 1850 r. tak pisał o Smreczyńskim Stawie: „woda brunatna i śmierdząca, pełna robactwa”.
Smreczyński Staw znajduje się na obszarze ochrony ścisłej „Pyszna, Tomanowa, Pisana”. W wodzie obfity fitoplankton, głównie bruzdnice, oraz rzadki w Polsce słodkowodny krasnorost Batrachospermum. Nad brzegami stawu rośnie czermień błotna – gatunek rzadki w Karpatach. Często na stawie zatrzymują się na odpoczynek ptaki przelotne.
Źródło: wikipedia.pl
Górale uważali dawniej, że jezioro to nie ma dna. Według legendy, gdy pewien gazda zaczął kopać rów odwadniający, by spuścić z niego wodę i zamienić go na łąkę, głos z wody ostrzegł go, że zatopi wszystkie miejscowości, aż do morza.
Smreczyński Staw był zwiedzany i podziwiany przez wielu znanych twórców. Malowali go m.in. Walery Eljasz-Radzikowski, Wojciech Gerson, Leon Wyczółkowski. Stefan Żeromski opisał go w II tomie Popiołów, a Seweryn Goszczyński w utworze Oda.
Źródło: wikipedia.pl
Szlak turystyczny prowadzący nad Smreczyński Staw:
- szlak turystyczny czarny od krzyżówki z główną drogą biegnącą Doliną Kościeliską, tuż poniżej schroniska na Hali Ornak. Trasa zaczyna się na wysokości 1106 m n.p.m. i prowadzi przez ścisły rezerwat przyrody: długość 1,2 km, różnica wysokości 120 m (30 min, ↓ 25 min).
Inne obiekty znajdujące się w:
Dolina Kościeliska
- Jaskinia Bańdzioch Kominiarski
- Jaskinia Mroźna
- Jaskinia Mroźna - wyjście
- Jaskinia Mylna
- Jaskinia Mylna - wyjście
- Jaskinia Obłazkowa
- Jaskinia Raptawicka
- Jaskinia Smocza Jama w Wąwozie Kraków
- Jaskinie Pawlikowskiego
- Kościeliski Potok
- Lodowe Źródło w Dolinie Kościeliskiej
- Niżnia Kościeliska Brama
- Pośrednia Kościeliska Brama
- Schronisko PTTK na Hali Ornak
- Smreczyński Staw
- Wąwóz Kraków
- Wyżnia Kościeliska Brama
Inne obiekty znajdujące się w:
Tatry Zachodnie
- Błyszcz (2159 m n.p.m.)
- Bobrowiec (1665 m n.p.m.)
- Ciemniak (2096 m n.p.m.)
- Czerwone Wierchy
- Czubik (1845 m n.p.m.)
- Dolina Bystrej
- Dolina Chochołowska
- Dolina Gąsienicowa
- Dolina Goryczkowa
- Dolina Kondratowa
- Dolina Kościeliska
- Dolina Małego Szerokiego
- Dolina Małej Łąki
- Dolina Suchej Wody
- Giewont (1895 m n.p.m.)
- Grześ (1653 m n.p.m.)
- Jarząbczy Wierch (2137 m n.p.m.)
- Jaskinia Mylna
- Jaskinia Obłazkowa
- Jaskinia Raptawicka
- Jaskinia Smocza Jama w Wąwozie Kraków
- Jaskinia Wielka Śnieżna
- Jaskinie Pawlikowskiego
- Kalacka Kopa (1592 m n.p.m.)
- Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.)
- Kominiarski Wierch (1829 m n.p.m.)
- Kończysty Wierch (2002 m n.p.m.)
- Kondracka Przełęcz
- Kopa Kondracka (2005 m n.p.m.)
- Kopa Prawdy (2027 m n.p.m.)
- Krzesanica (2122 m n.p.m.)
- Łopata (1957 m n.p.m.)
- Małołączniak (2096 m n.p.m.)
- Myślenickie Turnie (1354 m n.p.m.)
- Ornak (1854 m n.p.m.)
- Rakoń (1879 m n.p.m.)
- Sarnia Skała (1378 m n.p.m.)
- Schronisko PTTK "Murowaniec" na Hali Gąsienicowej
- Schronisko PTTK na Hali Kondratowej
- Schronisko PTTK na Hali Ornak
- Schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej
- Siwy Zwornik (1965 m n.p.m.)
- Smreczyński Staw
- Starorobociański Wierch (2176 m n.p.m.)
- Tatrzański Park Narodowy
- Trzydniowiański Wierch (1758 m n.p.m.)
- Twarda Kopa (2026 m n.p.m.)
- Wąwóz Kraków
- Wołowiec (2063 m n.p.m.)