Grupy obiektów:Tatry Zachodnie
Opis

Dolina Bystrej (Dolina Bystrego Potoku) to walna dolina w polskich Tatrach Zachodnich, której wylot znajduje się w Kotlinie Zakopiańskiej pomiędzy stokami Nosala i Krokwi. Dolina Bystrej należy do jednej z najtłumniej odwiedzanych dolin, która rozpościera się u podnóża Nosala, wzdłuż potoku Bystra i wzdłuż drogi prowadzącej do Kuźnic, dolina traktowana jest jako baza wypadowa na wszystkie główne i najbardziej oblegane szlaki tatrzańskie. To na jej obszarze mieści się kolej na Kasprowy Wierch oraz węzeł komunikacyjny w Kuźnicach.

Dolina Bystrej jest punktem, w którym swoje biegi rozpoczynają wszystkie najważniejsze doliny: Dolina Jaworzynki, Dolina Kondratowa, czy Dolina Goryczkowa. To u jej wylotu ma swój początek sieć szlaków na Halę Gąsienicową, na Polanę Kalatówki i na Halę Kondratową, na Kasprowy Wierch i dalej – w Tatry Wysokie. Obok licznych szlaków turystycznych na terenie Doliny Bystrej znajdują się dwa zabytkowe klasztory: Albertynek (tuż przed Polaną Kalatówki) i nieco wyżej Albertynów (na Śpiącej Górze).
Dojazd do Kuźnic jest możliwy tylko komunikacją, ale warto przespacerować się Bulwarami Słowackiego, pod zadrzewionym wierzchołkiem Nosala. Koniecznie należy zajrzeć do bacówki i spróbować świeżego oscypka, czy żętycy. Podczas redyku można podziwiać wypas owiec na Polanie Kuźnickiej i zatrzymać się na chwilę zadumy przy pomniku autorstwa Władysława Hasiora Prometeusz Rozstrzelany.

Dolina Bystrej ma długość około 6 km i powierzchnię ok. 17 km². Zbudowana jest zarówno ze skał osadowych, jak i krystalicznych. Modelowana była w różnych miejscach przez pokrywające ją lodowce, jak i przez procesy krasowe. Wynikiem procesów krasowych są liczne jaskinie, groty i wnęki skalne. Najbardziej z nich znane to: Jaskinia Magurska, Jaskinia Bystrej i Jaskinia Kasprowa Niżnia. Wskutek porowatości wapiennego podłoża znaczna część doliny jest sucha, wody płyną bowiem podziemnymi przepływami, a stałe potoki istnieją głównie w dolnych częściach dolin. Miejscami woda wypływa z podłoża dużymi wywierzyskami. Największe z nich to: Wywierzysko Bystrej, Goryczkowe Wywierzysko, Kasprowe Wywierzysko. Dnem doliny płynie potok Bystra, który tworzą potoki: Goryczkowy i Kasprowy.

Dolina Bystra znana jest z silnych wiatrów. Na osi Dolina Cicha – Dolina Bystrej tworzy się silna dysza aerodynamiczna, skutkiem której są duże wiatrołomy. W wyniku kilkusetletniej eksploatacji doliny (pasterstwo, górnictwo, hutnictwo) nastąpiło znaczne zniszczenie lasów, ogołocenie części zboczy z kosodrzewiny i sztuczne obniżenie jej górnej granicy, a nawet całkowita erozja niektórych zboczy. Zaniechano tej działalności już od kilkudziesięciu lat i przyroda znacznie się zregenerowała. Mimo to skutkuje to nadal dość sporymi lawinami schodzącymi w wielu miejscach Doliny Bystrej.

Źródło: wikipedia.pl

Wstęp do Tatrzańskiego Parku Narodowego

 

1) Pieszo

Na wszystkich szlakach w obrębie Tatrzańskiego Parku Narodowego (TPN) konieczne jest posiadanie ważnego biletu wstępu do TPN, również w miejscach, gdzie TPN nie prowadzi stacjonarnej sprzedaży biletów. Zmiana ta została wprowadzona odkąd udostępniono internetowy system sprzedaży biletów dostępny na stronie https://tpn.gov.pl/wstep-do-parku lub przez aplikację mobilną Skycash / Mpay albo w innym punkcie biletowym stacjonarnym - sprawdź gdzie stacjonarnie kupisz bilet do TPN.

Warto zakupić bilet przed ruszeniem w Tatry, gdyż posiadając bilet online można uniknąć kolejek przy kasach i wskazać kasjerowi już posiadany bilet. Wystarczy zapisać zakupiony bilet w formacie PDF w urządzeniu mobilnym lub wydrukować w celu okazania do kontroli.

 

Uwaga: W Dolinie ChochołowskiejDolinie Lejowej opłaty za wstęp pobiera ich właściciel, tj. Wspólnota Uprawnionych 8 Wsi z siedzibą w Witowie. Honorowane są jednak także bilety zakupione online na stronach internetowych TPN.

 

2) Rower

Turystykę rowerową w TPN można uprawiać tylko na udostępnionych do tego celu szlakach lub drogach. Większość udostępnionych tras to jednocześnie szlaki turystyczne lub drogi publiczne. Na szlakach obowiązuje zakaz poruszania się na hulajnogach, hulajnogach elektrycznych, monocyklach itp. W Dolinie Chochołowskiej za wjazd rowerem pobierana jest dodatkowa opłata.

 

3) Pies

W TPN obowiązuje zakaz wprowadzania psów, a jedynym wyjątkiem jest Dolina Chochołowska, której właścicielem jest Wspólnota Uprawnionych 8 Wsi z siedzibą w Witowie. Szlakiem prowadzącym dnem doliny do schroniska, gdzie w większości obowiązuje ochrona krajobrazowa, można wejść z psem. Z psem można również spacerować Drogą pod Reglami. Należy pamiętać, że musi on być prowadzony na smyczy!

Topografia

Górą podchodzi pod główną grań Tatr Zachodnich na odcinku od Kopy Kondrackiej (2005 m) po Kasprowy Wierch (1987 m). Orograficznie lewe granice doliny tworzy północna grań Kopy Kondrackiej, Giewont i Krokiew, prawe północno-wschodnia grań Kasprowego Wierchu. Wąski wylot znajduje się w Kuźnicach na wysokości 930 m. Dolina ma kilka odnóg:

  • Jaworzynka odgałęziająca się już w Kuźnicach i biegnąca w południowo-wschodnim kierunku,
  • Dolina Kasprowa, górą dzieląca się na Suchą Kasprową pod skalistymi zerwami Kasprowego Wierchu i Stare Szałasiska pod urwistymi ścianami Zawratu Kasprowego. Rozdziela je grzęda Bałda, kulminująca w wyższym wierzchołku Uhrocia Kasprowego,
  • Dolina Goryczkowa, wyżej dzieląca się na Dolinę Goryczkową pod Zakosy i Dolinę Goryczkową Świńską,
  • Dolina Kondratowa. Jej wschodnia odnoga to Dolina Sucha Kondracka. Górą Dolina Kondratowa rozgałęzia się jeszcze na Dolinę Małego Szerokiego z Piekłem i Długi Żleb.

Źródło: wikipedia.pl

Historia

Wylot doliny dawno już został zagospodarowany i zabudowany. Dawniej istniały: dwór Homolacsów, kuźnie, huty, sanatorium dziecięce. Obecnie istnieją: dolna stacja kolejki linowej na Kasprowy Wierch, punkt informacyjny TOPR, domy mieszkalne, hotel Jaworzynka, sklepy, bary, klasztor Albertynów, klasztor Albertynek, hotel górski PTTK Kalatówki. Do Kuźnic kursują busy, taksówki, samochody mieszkańców i różnego rodzaju służb miejskich i tatrzańskich, a same Kuźnice są jedną z głównych baz wypadowych w wyższe partie gór.

Z powodu bliskości do Zakopanego rejon doliny był dawniej intensywnie eksploatowany przez pasterstwo, górnictwo i nadmierną eksploatację lasów. W dolinie istniały 4 hale: Hala Jaworzynka, Hala Kasprowa, Hala Goryczkowa, Hala Kondratowa i Hala Kalatówki. Pasterstwo zniesiono całkowicie, istnieje tylko wypas kulturowy na polanie Kalatówki i Polanie Kuźnickiej. Duże szkody dla roślinności poczyniło zbieractwo i niszczenie roślin przez liczne rzesze turystów. W zimie jest zatłoczona przez narciarzy (rejon Doliny Goryczkowej). Działają wyciągi narciarskie: kolej krzesełkowa Goryczkowa i dwa orczykowe wyciągi narciarskie Kalatówki. Obecnie cała dolina znajduje się na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego, a większa jej część to obszar ochrony ścisłej Kondratowa, Goryczkowa, Kasprowa, Mała Jaworzynka.

Źródło: wikipedia.pl

Szlaki turystyczne

Szlaki turystyczne przebiegające przez Dolinę Bystrej:

  • szlak turystyczny niebieski z Kuźnic na Giewont przez Dolinę Kondratową i Kondracką Przełęcz. Szlak rozdwaja się przy klasztorze Albertynek i łączy z powrotem w pobliżu Wywierzyska Bystrej. Zachodnia nitka przechodzi obok hotelu górskiego, wschodnia przebiega skrajem polany Kalatówki.
    • Czas przejścia z Kuźnic do hotelu górskiego Kalatówki: 35 min, ↓ 25 min
    • Czas przejścia z Kuźnic wschodnią odnogą szlaku do schroniska na Hali Kondratowej: 1:20 h, ↓ 1 h
    • Czas przejścia z hotelu górskiego do schroniska na Hali Kondratowej: 50 min, ↓ 40 min
    • Czas przejścia ze schroniska na Giewont: 1:30 h, ↓ 1:05 h

 

  • szlak turystyczny czarny - szlak (Ścieżka nad Reglami) biegnący początkowo razem z niebieskim, odłączający się od niego na terenie Hali Kalatówki i biegnący w kierunku Doliny Białego i Sarniej Skały. Czas przejścia z Kalatówek na Czerwoną Przełęcz: 1:25 h, z powrotem 1:20 h

 

  • szlak turystyczny zielony z Kuźnic na Kasprowy Wierch przez Myślenickie Turnie. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 2 h

 

  • szlak turystyczny żółty z Kuźnic przez dolinę Jaworzynkę na Przełęcz między Kopami. Czas przejścia: 1:30 h, ↓ 1:15 h

 

  • szlak turystyczny zielony od schroniska PTTK na Hali Kondratowej na Przełęcz pod Kopą Kondracką. Czas przejścia: 1:20 h, ↓ 1 h

 

  • szlak turystyczny żółty spod klasztoru Albertynek na Kalatówkach do klasztoru Albertynów na Śpiącej Górze. Czas przejścia: 40 min, ↓ 30 min

 

  • Aleja Przewodników Tatrzańskich z Ronda Jana Pawła II (dawne Rondo Kuźnickie) do Kuźnic

Źródło: wikipedia.pl

Nartostrady

Nartosrady przebiegające przez Dolinę Bystrej:

  • szlak narciarski niebieski – jednokierunkowa z Kasprowego Wierchu przez Dolinę pod Zakosy, zboczami dolnej części Kondratowego Wierchu do schroniska PTTK na Hali Kondratowej.

 

  • szlak narciarski niebieski – jednokierunkowa z Kasprowego Wierchu do Wyciągu Goryczkowego

 

  • szlak narciarski niebieski – jednokierunkowa z Doliny Goryczkowej (od dolnej stacji Wyciągu Goryczkowego) przez Kondrackie Rówienki wzdłuż potoku Bystra do Kuźnic.

 

  • szlak narciarski niebieski – dwukierunkowa z Niżniej Goryczkowej Równi do Doliny Kondratowej poniżej Polany Kondratowej.

Źródło: wikipedia.pl

Literatura

Poniżej polecane przez nas publikacje rozszerzające opisywaną w artykule tematykę:

Dokonując zakupu publikacji przez kliknięcie w powyższe linki, wspierasz rozwój serwisu Odtur.pl. Dzięki temu będziemy mogli tworzyć jeszcze więcej darmowych treści dla naszych czytelników. Dziękujemy!

Zaktualizowano 14 dni temu

Dane teleadresowe

34-500 Zakopane
place
49.252127, 19.962529Skopiowano do schowka
N49º15'7.657", E19º57'45.104"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Wstęp płatny
Miejsce/obiekt, z którego korzystanie, zwiedzanie wymaga uiszczenia opłat.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Tatry Zachodnie

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.