Beskid Sądecki








Beskid Sądecki to jedno z najpiękniejszych pasm górskich w Karpatach Zachodnich, należące do Beskidów Zachodnich. Rozciąga się na obszarze około 670 km², pomiędzy doliną Dunajca na zachodzie a dolinami Kamienicy, Mochnaczki, Muszynki i Przełęczą Tylicką na wschodzie. Najwyższym szczytem jest Radziejowa (1266 m n.p.m.), która przyciąga miłośników górskich wędrówek. Beskid Sądecki to idealne miejsce dla tych, którzy cenią sobie aktywny wypoczynek, piękne krajobrazy oraz bogactwo przyrody.
Historia i nazewnictwo Beskidu Sądeckiego
Nazwa Beskid Sądecki funkcjonuje od początku XX wieku, wcześniej region ten znany był jako Beskid Nadpopradzki. Po wytyczeniu granic między Polską a Czechosłowacją, nazwa Beskid Sądecki przyjęła się po polskiej stronie, podczas gdy Słowacy używają określenia Ľubovnianska vrchovina. Wśród geografów i historyków trwają dyskusje na temat właściwego nazewnictwa, jednak obecna nazwa jest powszechnie uznawana i stosowana.
Topografia i pasma górskie
Beskid Sądecki dzieli się na trzy główne pasma górskie:
- Pasmo Jaworzyny – znane z malowniczych widoków i popularnych szlaków turystycznych.
- Pasmo Radziejowej – gdzie znajduje się najwyższy szczyt regionu, Radziejowa, oraz inne szczyty przekraczające 1200 m n.p.m.
- Góry Leluchowskie – mniej znane, ale równie urokliwe, z charakterystycznymi dolinami i lasami.
- Przełomowa dolina Popradu dzieli te pasma na dwie części, tworząc unikalny krajobraz, który przyciąga turystów z całej Polski.
Przyroda i rezerwaty
Beskid Sądecki to prawdziwy raj dla miłośników przyrody. Większość obszaru pokrywają lasy, głównie buczyna karpacka, z domieszką jodły i jaworu. W regionie znajduje się wiele rezerwatów przyrody, takich jak Las Lipowy Obrożyska czy Baniska, które chronią unikalne ekosystemy i rzadkie gatunki roślin. Występują tu również liczne potoki i rzeki, takie jak Poprad i Dunajec, które dodają uroku krajobrazowi.
Turystyka i atrakcje
Beskid Sądecki to idealne miejsce dla turystów poszukujących zarówno spokoju, jak i aktywnego wypoczynku. Region oferuje:
- Szlaki turystyczne – w tym słynny Główny Szlak Beskidzki, który przebiega przez najważniejsze szczyty i przełęcze.
- Uzdrowiska – Krynica-Zdrój, Muszyna, Piwniczna-Zdrój to miejsca, gdzie można skorzystać z leczniczych wód mineralnych i relaksujących zabiegów.
- Schroniska górskie – takie jak Schronisko PTTK na Przehybie czy Bacówka pod Bereśnikiem, które zapewniają nocleg i ciepły posiłek po całodniowej wędrówce.
- Atrakcje kulturowe – drewniane cerkwie, zabytkowe kościoły oraz Szlak Architektury Drewnianej to prawdziwe skarby regionu.
Aktywność fizyczna i rekreacja
Beskid Sądecki to także raj dla miłośników sportów zimowych. Popularne ośrodki narciarskie, takie jak Jaworzyna Krynicka czy Wierchomla Mała, oferują doskonale przygotowane trasy zjazdowe i wyciągi. Latem natomiast można skorzystać z licznych szlaków rowerowych, tras konnych czy spływów tratwami po Popradzie.
Ochrona przyrody i parki krajobrazowe
Większość obszaru Beskidu Sądeckiego znajduje się w granicach Popradzkiego Parku Krajobrazowego, który chroni unikalne krajobrazy, florę i faunę. Park oferuje liczne ścieżki dydaktyczne, które pozwalają lepiej poznać przyrodę regionu. Warto odwiedzić również rezerwaty przyrody, takie jak Barnowiec czy Uhryń, które są ostoją rzadkich gatunków roślin i zwierząt.
Podsumowanie
Beskid Sądecki to miejsce, które zachwyca swoją różnorodnością. Niezależnie od tego, czy szukasz spokoju wśród górskich krajobrazów, aktywnego wypoczynku na szlakach turystycznych, czy leczniczych właściwości wód mineralnych w uzdrowiskach, Beskid Sądecki ma coś dla każdego. To idealne miejsce na wypoczynek o każdej porze roku, które warto odkryć i poznać.
Planując kolejną wyprawę w góry, koniecznie uwzględnij Beskid Sądecki – perłę Karpat Zachodnich, która na długo pozostanie w Twojej pamięci.
Źródło: wikipedia.pl / visitmalopolska.pl
Do obiektu przynależą:
- Altana widokowa w Szczawnicy
- Bacówka PTTK pod Bereśnikiem
- Drewniana cerkiew Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łosiu
- Drewniana zabudowa miejska i uzdrowiskowa w Krynicy-Zdroju
- Drewniana zabudowa w Krościenku n. Dunajcem
- Drewniany kościół pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Mochnaczce Niżnej
- Drewniany kościół pw. Najświętszego Serca Jezusowego w Krynicy-Zdroju
- Drewniany kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Złockiem
- Drewniany kościół pw. NMP Wniebowziętej w Andrzejówce
- Drewniany kościół pw. śś. Apostołów Piotra i Pawła w Tyliczu
- Drewniany kościół pw. śś. Kosmy i Damiana w Miliku
- Drewniany kościół pw. św. Dymitra w Szczawniku
- Drewniany kościół pw. św. Łukasza Ewangelisty w Jastrzębiku
- Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Wierchomli Wielkiej
- Głęboki Jar w Rytrze
- Gminny Park Ekologiczny w Rytrze
- Góra Parkowa w Krynicy-Zdroju
- Inhalatorium w Szczawnicy
- Jaworzyna Krynicka (1114 m n.p.m.)
- Kolej gondolowa na Jaworzynę Krynicką
- Kolej linowo-terenowa "Góra Parkowa" w Krynicy-Zdrój
- Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Zubrzyku
- Koziarz (943 m n.p.m)
- Mofeta im. prof. Henryka Świdzińskiego w Złockiem
- Mofeta w Tyliczu
- Muzeum Nikifora w Krynicy-Zdroju
- Muzeum Uzdrowiska w Szczawnicy
- Muzyczna Owczarnia w Jaworkach
- Park Górny w Szczawnicy
- Park Rodzinny w Muszynie
- Park Zdrojowy w Krynicy-Zdroju
- Park Zdrojowy w Piwnicznej-Zdroju
- Pijalnia "Cechini" w Muszynie
- Pijalnia "Słotwinka" w Krynicy-Zdroju
- Pijalnia Bradowiec w Tyliczu
- Pijalnia Jana w Krynicy-Zdroju
- Pijalnia na wolnym powietrzu w Piwnicznej-Zdroju
- Pijalnia Uzdrowiskowa w Krynicy-Zdroju
- Pijalnia Wód Mineralnych w Szczawanicy
- Pijalnia wody mineralnej w Piwnicznej-Zdroju
- Pijalnia Zdrój Mieczysław w Krynicy-Zdroju
- Pijalnia zdrojowa "Anna" w Żegiestowie-Zdroju
- Platforma widokowa na Węgielniku w Piwnicznej-Zdroju
- Platforma widokowa w Woli Kroguleckiej
- Platforma widokowa w Żegiestowie-Zdroju
- Popradzki Park Krajobrazowy
- Potok Krośnica
- Radziejowa (1266 m n.p.m.)
- Rezerwat Kłodne nad Dunajcem
- Rezerwat Las Lipowy Obrożyska
- Rezerwat przyrody "Baniska"
- Rezerwat przyrody Żebracze
- Ruiny zamku w Rytrze
- Rynek w Tyliczu
- Sanatorium „Modrzewie” w Szczawnicy
- Schronisko PTTK na Jaworzynie Krynickiej
- Spływ Popradem Piwniczna-Rytro
- Stacja narciarska "RyterSKI" w Rytrze
- Stacja narciarska Dwie Doliny Muszyna-Wierchomla
- Stary Dom Zdrojowy w Krynicy-Zdroju
- Staw Wierchomla
- Studnia z obudową w Piwnicznej-Zdroju
- Układ urbanistyczny Piwnicznej-Zdroju
- Uzdrowisko Żegiestów-Zdrój
- Wieża widokowa na Koziarzu
- Wieża widokowa na Radziejowej
- Wieża widokowa na Węgielniku w Piwnicznej-Zdroju
- Wieża widokowa w Krynicy-Zdroju
- Willa "Pod Bogarodzicą" w Szczawnicy
- Wodospad na potoku Łomniczanka
- Wodospad Zaskalniak
- Zamek w Muszynie
- Zdrój "Anna" w Muszynie
- Zdrój "Józef" w Muszynie
- Zdrój "Kinga" w Głębokiem
- Zdrój "Marcin" w Złockiem (Muszyna)
- Zdrój "Miliczanka" w Miliku
- Zdrój "Za cerkwią" w Szczawniku
- Zdrój "Źródło św. Łukasza" w Jastrzębiku
- Zdrój Łomniczanka w Łomnicy-Zdrój
- Zdrój Stefan w Łomnicy-Zdrój
- Zespół zabudowy uzdrowiskowej w Szczawnicy
- Źródełko "Ciurkacz" w Krynicy-Zdroju
- Źródełko miłości w Krynicy-Zdroju
- Źródełko w Uhryniu
- Źródła wody mineralnej "Stefan i Michalina" w Krościenku nad Dunajcem
- Źródło "Andrzejówka" w Andrzejówce
- Źródło "Anna" w Barcicach
- Źródło "Bocianówka" w Krynicy-Zdroju
- Źródło "Geologów" w Krynicy-Zdroju
- Źródło "Golgota" w Łomnicy-Zdrój
- Źródło "Górne" w Łomnicy-Zdrój
- Źródło "Hanna" w Wierchomli Wielkiej
- Źródło "Iwona" w Jastrzębiku
- Źródło "Jaworzyna" w Piwnicznej-Zdroju
- Źródło "Jerzy" w Wierchomli Wielkiej
- Źródło "Kazimierz" w Miliku
- Źródło "Łomniczanka" w Łomnicy-Zdrój
- Źródło "Magdalena" w Szczawnicy
- Źródło "Maria" w Krościenku nad Dunajcem
- Źródło "Marianum" w Łomnicy-Zdrój
- Źródło "Na Łące" w Łomnicy-Zdrój
- Źródło "Na Mokradłach" w Złockiem
- Źródło "Oddech Diabła" w Złockiem
- Źródło "Pitoniakówka" w Szczawnicy
- Źródło "Pod Szalone" w Muszynie
- Źródło "Rogaś" w Rytrze
- Źródło "Rudawka" w Wierchomli Wielkiej
- Źródło "Słoneczne" w Krynicy-Zdroju
- Źródło "Św. Anny" w Żegiestowie
- Źródło "Syhowne" w Tyliczu
- Źródło "Szczawiczne" w Krynicy-Zdroju
- Źródło "Tadeusz" w Barcicach
- Źródło "U Jawora" w Złockiem
- Źródło "Wanda" w Szczawnicy
- Źródło "Wędrowców" w Tyliczu
- Źródło "Wiaderko" w Krynicy-Zdroju
- Źródło "Wierchomlanka" w Wierchomli Wielkiej
- Źródło "Za Kapliczką" w Wierchomli Wielkiej
- Źródło "Zdrój" w Wierchomli Wielkiej
- Źródło "Źródlanego Potoku" w Krynicy-Zdroju
- Źródło wody mineralnej "Katarzyna" w Rytrze