Rezerwat przyrody Barania Góra

Podłoże geologiczne w tej części Beskidów tworzą skały, powstałe w późnej kredzie i wczesnym trzeciorzędzie. Są to skały osadowe pochodzenia mechanicznego, obejmowane wspólną nazwą fliszu karpackiego. Na terenie rezerwatu są to gruboławicowe, żelaziste piaskowce, poprzecinane różnej grubości warstwami łupków i mułowców, zaliczane do tzw. warstw istebniańskich. Wytworzyły się na nich gleby brunatne (ok. 60% powierzchni) i bielicowe (ok. 35% powierzchni), głównie szkieletowe i gruboziarniste, należące do początkowego stadium rozwojowego.

Źródło: wikipedia.pl

Prawie całą powierzchnię rezerwatu zajmują zbiorowiska leśne. Wiek drzew waha się od 70 do 200 lat, a znaczne fragmenty lasu zachowały wszystkie cechy drzewostanów pierwotnych. Najwyżej położoną część pokrywa acydofilna zachodniokarpacka świerczyna górnoreglowa, zróżnicowana na dwa główne podzespoły. W partiach grzbietowych i na słabo nachylonych stokach występuje podzespół trzcinnikowy Plagiothecio-Piceetum tatricum calamagrostietosum villosae. Warstwę drzew o stosunkowo niewielkim zwarciu, wynoszącym od 50 do 70%, tworzy tu wyłącznie świerk. W warstwie krzewów oprócz podrostu świerka występuje pojedynczo jarząb pospolity (jarzębina). W runie dominują trzcinnik owłosiony i borówka czarna. W warstwie mszystej licznie występują płaszczeniec fałdowany i torfowce. Na stromych, skalistych i wilgotnych stokach występuje podzespół paprociowy Plagiothecio-Piceetum tatricum athyrietosum alpestris. Zwarcie warstwy drzew spada tu do 30%, a w warstwie runa dominują paprocie: wietlica alpejska i nerecznica górska. Słabiej rozwiniętą warstwę mszystą budują mchy: płaszczeniec fałdowany i merzyk.

Na szczycie podjęto w latach trzydziestych ubiegłego wieku próbę introdukcji kosodrzewiny (Pinus mugo Turra) i limby (Pinus cembra L.). Trudne warunki konkurencji ze świerkiem przetrwała tylko limba, której zachowały się tylko dwa okazy na grzbiecie, tuż na północ od szczytu.

Z rzadkich w Polsce gatunków w rezerwacie rośnie tocja karpacka.

W niższych położeniach pojawia się dolnoreglowy bór jodłowo-świerkowy Abieti-Piceetum montanum. W drzewostanie obok świerka, osiągającego tu imponujące rozmiary, pojawia się jodła i buk. W runie powszechnie występują: szczawik zajęczy, borówka czarna, śmiałek pogięty, jeżyna gruczołowata oraz paprocie: wietlica samicza i nerecznica szerokolistna.

Źródło: wikipedia.pl

Historia ochrony lasów baraniogórskich sięga drugiej połowy XIX w., kiedy to ich właściciele, cieszyńscy Habsburgowie, zaczęli tu przyjeżdżać wraz z zapraszanymi gośćmi na coroczne polowania na głuszce. W celu właściwego zarządzania tutejszymi rewirami sprowadzili oni leśniczych ze Styrii i Karyntii, którzy dbali także, aby nikt nie zakłócał spokoju tym ptakom. Gdy po zakończeniu I wojny światowej w 1922 r. zaczęło funkcjonować autonomiczne województwo śląskie, związani ze Śląskiem przyrodnicy zwrócili uwagę na wyjątkowe walory przyrodnicze Baraniej Góry.

Jako pierwszy pisał już o tym w 1923 r. na łamach „Dziennika Cieszyńskiego” Kazimierz Simm, wówczas profesor zoologii w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie oraz przewodniczący Komisji Ochrony Przyrody cieszyńskiego Oddziału PTT „Beskid Śląski”. Tematowi ochrony przyrody Baraniej Góry poświęcił on m.in. artykuł pt. „Barania Góra (projekt rezerwatu)”, zamieszczony w 2. Roczniku Śląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika (1929). Na walory przyrodnicze Baraniej Góry zwracał też uwagę Andrzej Czudek, kierujący od 1929 r. referatem ochrony przyrody w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach, w pracy pt. „Osobliwości i zabytki przyrody województwa śląskiego” wydanej nakładem Państwowej Rady Ochrony Przyrody (1929). Konkretny projekt rezerwatu przedstawił Marian Koczwara, pracownik Muzeum Śląskiego w Katowicach, publikując w 1931 r. w wydawnictwie tegoż Muzeum rozprawę pt. „Barania Góra jako rezerwat przyrodniczy” (1931).

Głównie dzięki działaniom wymienionych wyżej osób jeszcze przed ogłoszeniem polskiej „Ustawy z dnia 10 marca 1934 roku o ochronie przyrody” Naczelna Dyrekcja Lasów Państwowych utworzyła na Baraniej Górze rezerwat częściowy o powierzchni 388 ha. W bardzo podobnych granicach został powołany obecnie funkcjonujący rezerwat.

Źródło: wikipedia.pl