Zameczek Prezydenta RP na Zadnim Groniu w Wiśle

Zameczek Prezydenta RP na Zadnim Groniu w Wiśle to jedna z najcenniejszych pereł polskiej architektury międzywojennej. Wzniesiony w latach 1929–1930 w malowniczej okolicy, w otoczeniu beskidzkich lasów, stanowił dar ludu śląskiego dla prezydenta Ignacego Mościckiego i jego następców. Budowlę zaprojektował wybitny architekt Adolf Szyszko-Bohusz, łącząc modernistyczną formę z elementami nawiązującymi do średniowiecznych zamków.

Historia rezydencji

Na miejscu obecnego zamku istniał wcześniej modrzewiowy pałac myśliwski, należący do Habsburgów. Powstał w 1906 roku z inicjatywy arcyksięcia Fryderyka Habsburga i gościł m.in. cesarza Wilhelma II czy cesarza Austrii Karola I. Pałac przeznaczono w II Rzeczypospolitej na rezydencję prezydencką, jednak spłonął w 1927 roku. Wtedy podjęto decyzję o budowie nowego obiektu, odpowiadającego potrzebom głowy państwa.

Nowa rezydencja składała się z Zamku Górnego, pełniącego funkcje reprezentacyjne i mieszkalne, oraz Zamku Dolnego, zwanego również Gajówką. Projekt wnętrz powierzono Andrzejowi Pronaszcze i Włodzimierzowi Padlewskiemu, którzy wprowadzili modernistyczne rozwiązania i meble o unikalnym charakterze.

Architektura i zmiany w wyglądzie

Początkowo Zameczek Prezydenta RP miał modernistyczną bryłę o geometrycznych kształtach. Jednak trudne warunki klimatyczne wymusiły dobudowanie stromych dachów, które nadały mu obecny wygląd. Wnętrza zachowały oryginalne elementy, takie jak gabinet prezydenta Mościckiego z meblami projektu Pronaszków czy reprezentacyjne sale z modernistycznym wyposażeniem.

Zameczek w czasie wojny i PRL

W okresie II wojny światowej obiekt przejęło SS i służył jako ośrodek dla niemieckich oficerów. Po 1945 roku stał się ponownie rezydencją władz państwowych, a od lat 50. trafił pod zarząd Rady Ministrów. W czasach PRL korzystali z niego m.in. Józef Cyrankiewicz, Edward Gierek i inni komunistyczni dygnitarze. W latach 80. przekazano go górnikom z kopalni Pniówek, a następnie stał się ośrodkiem wypoczynkowym.

Współczesność

W 2002 roku rezydencja powróciła pod opiekę Kancelarii Prezydenta RP. Po gruntownym remoncie i modernizacji, w 2005 roku uroczyście oddano ją do użytku. Dziś Zameczek Prezydenta RP pełni zarówno funkcje reprezentacyjne, jak i turystyczne.

• Zamek Górny – udostępniany jest zwiedzającym po wcześniejszej rezerwacji. Można tu zobaczyć m.in. reprezentacyjną jadalnię, salon i gabinet prezydenta Mościckiego.
• Zamek Dolny i Gajówka – pełnią funkcje hotelowe i konferencyjne, a także mieszczą restaurację.
• Kaplica św. Jadwigi Śląskiej – drewniany kościółek z 1909 roku w stylu tyrolskim, w którym odbywają się nabożeństwa.

Wyjątkowe miejsce na mapie Wisły

Zameczek Prezydenta RP na Zadnim Groniu w Wiśle to nie tylko rezydencja głowy państwa, ale także świadectwo historii i kunsztu polskiej architektury okresu międzywojennego. Łączy modernistyczny styl z tradycją, a jego położenie w otoczeniu beskidzkich krajobrazów sprawia, że jest to jedna z najpiękniejszych atrakcji turystycznych regionu.