Zamek Dolny w Wiśle
A-705/94 z 07/06/1994



















Wzniesiona na przełomie lat 20. i 30. XX w. rezydencja Prezydenta RP powstała wg projektu wybitnego polskiego architekta okresu międzywojennego Adolfa Szyszko Bohusza. Swoją architekturą przypomina średniowieczny zamek. Projektantem jego wnętrz, które praktycznie w niezmienionym stanie przetrwały do dnia dzisiejszego, byli Andrzej Pronaszko i Włodzimierz Padlewski.
Na rezydencję Prezydenta RP Zamek – Narodowy Zespół Zabytkowy w Wiśle składają się następujące obiekty:
- Zamek Górny – historyczna rezydencja Prezydenta RP Ignacego Mościckiego;
- drewniana zabytkowa kaplica z 1909 r.;
- Zamek Dolny wraz z Gajówką.
Zamek – podobnie jak w okresie międzywojennym – udostępniony jest do zwiedzania. We wnętrzach przygotowywane są wystawy ukazujące działalność prezydentów RP. Na parterze obiektu znajduje się wspaniała, ogromna weranda, która kiedyś służyła jako sala kinowa. Stoi tu fortepian i odrestaurowane, modernistyczne meble z lśniącego metalu. Taki sam jak dawniej jest system zasłon w wielkich oknach, a nawet klamki. Na werandzie, w holu (oddzielonym od niej szklanymi ścianami) i w sąsiedniej jadalni wiszą chromowane lampy i żyrandole. Naprzeciwko werandy znajdują się dwa bliźniacze pokoje kominkowe – w obu kominki działają, w jednym stoi także barek angielski. Na drugim piętrze mieści się gabinet prezydenta Mościckiego, w którym do czasów współczesnych praktycznie nic się nie zmieniło. Stoi tu nadal modernistyczne biurko, fotele i stolik z metalu łączonego z drewnem i szkłem. Na biurku zaś podziwiać można przedwojenne aparaty telefoniczne, maszynę do pisania, lampkę, kałamarz, przycisk i stare radio. Naprzeciwko gabinetu znajduje się salon kąpielowy z oryginalnym wyposażeniem. Stoi tu wielka umywalka, bidet i potężna wanna z wielką jak hydrant baterią. Wszystko, choć używane jeszcze przez prezydenta Mościckiego, działa.
W pieczołowicie odrestaurowanej kaplicy w listopadzie 2004 r. odbyła się pierwsza msza. Obiekt ten, wzniesiony w stylu alpejskim, jest jedyną pozostałością po dawnym zameczku należącym do Habsburgów.
Zamek Dolny i Gajówka to obiekty zaadaptowane na działalność hotelową. Piękne wnętrza, wspaniałe widoki za oknem oraz tło historyczne powodują, iż jest to miejsce naprawdę wyjątkowe.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Zamek Prezydenta RP w Wiśle zbudowany został w latach 1929–1930 w miejscu spalonego drewnianego zameczku myśliwskiego Habsburgów z początku XX w. Był darem ludu Śląskiego – powracającego po ponad 600 latach do Macierzy – dla Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego i jego następców. Prezydent Ignacy Mościcki po raz pierwszy odwiedził to miejsce na przełomie stycznia i lutego 1931 r. Do wybuchu wojny bywał w nim regularnie i chętnie, kilka razy do roku. Zapraszał do Wisły znakomitych gości, w zamku przebywali m.in. książę Kentu i śpiewak operowy Jan Kiepura. Podczas nieobecności prezydenta zamek był udostępniany do zwiedzania, przychodziły tu wycieczki dzieci i młodzieży ze wszystkich szkół w regionie.
W latach okupacji hitlerowskiej zamek zamieniony został w ośrodek dla oficerów i urzędników III Rzeszy.
W 1945 r. zamek na powrót stał się rezydencją głowy państwa polskiego. Gdy w 1952 r. konstytucja PRL zniosła urząd Prezydenta, przejęty został przez Urząd Rady Ministrów. Bywali w nim najwyżsi przedstawiciele władz, m.in. Józef Cyrankiewicz, Edward Ochab i Edward Gierek.
W 1981 r. zamek przekazany został górnikom z KWK im. XXX-lecia PRL (obecnie KWK „Pniówek” z Pawłowic Śląskich).
Starania o powrót zamku pod opiekę Prezydenta RP rozpoczęte zostały już na początku lat 90. ubiegłego wieku. Dzięki wsparciu ze strony lokalnych władz oraz przedstawicieli różnych środowisk, zaowocowały one sukcesem w 2002 r. Z inicjatywy prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego bezzwłocznie rozpoczęty został kompleksowy remont i konserwacja obiektu.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Inne obiekty znajdujące się w:
Beskid Śląski
- Amfiteatr Skalite w Szczyrku
- Barania Góra (1215 m n.p.m.)
- Baseny w Hotelu Kotarz w Brennej
- Beskid (825 m n.p.m.)
- Beskidzki Dom Zielin „Przytulia” w Brennej
- Bike Park Skolnity w Wiśle
- Błatnia (917 m n. p. m.)
- Borowina (718 m n.p.m.)
- Bulwary nad Żylicą w Szczyrku
- Bulwary wiślane w Ustroniu
- Centralny Ośrodek Sportu w Szczyrku
- Chata Grabowa w Brennej
- Chatka AKT na Pietraszonce w Istebnej
- Chlebowa Chata w Górkach Małych
- Cieślar (920 m n.p.m.)
- Czupel (882 m n.p.m.)
- Dawne schronisko PTTK na Równicy
- Dawny Dom Wycieczkowy PTTK "Nad Zaporą" w Wiśle-Czarnem
- Dolina Białej Wisełki
- Dolina Czarnej Wisełki
- Dolina potoku Jasionka
- Dolina Szerokiego Potoku w Jaworzu
- Dolina Wapienicy
- Dorkowa Skała
- Drewniana kaplica Konarzewskich na Buczniku w Istebnej
- Drewniana kaplica św. Jadwigi Śląskiej na Zadnim Groniu (Wisła)
- Drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Istebnej
- Drewniany kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Szczyrku
- Drewniany kościół pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Wiśle
- Dworek myśliwski "Konczakówka" w Brennej
- Dziki Wodospad w Brennej Hołcynie
- Enklawa Budownictwa Drewnianego w Wiśle
- Gawlasi (1077 m n.p.m.)
- Góra Matyska (609 m n.p.m.)
- Góra Tuł (621 m n.p.m.)
- Górski Park Równica w Ustroniu
- Jaskinia Lodowa w Szczyrku
- Jaskinia Malinowska
- Jaskinia w Trzech Kopcach
- Jezioro Czerniańskie
- Karczma "Soszów" w Wiśle
- Kaskady Rodła w Wiśle
- Kiczory (990 m n.p.m.)
- Klimczok (1117 m. n.p.m.)
- Kobyla (802 m n.p.m.)
- Kolej krzesełkowa "Skrzyczne I Szczyrk-Jaworzyna" - stacja dolna
- Kolej krzesełkowa "Skrzyczne I Szczyrk-Jaworzyna" - stacja górna
- Kolej krzesełkowa "Skrzyczne II Jaworzyna-Skrzyczne" - stacja dolna
- Kolej krzesełkowa "Skrzyczne II Jaworzyna-Skrzyczne" - stacja górna
- Kolej linowa "Czantoria" - stacja dolna
- Kolej linowa "Czantoria" - stacja górna
- Kolej Linowa "Szyndzielnia" - stacja dolna
- Kolej Linowa "Szyndzielnia" - stacja górna
- Kompleks Zagroń w Istebnej
- Kościół pw. św. Klemensa w Ustroniu
- Kotarz (974 m n.p.m.) w Beskidzie Śląskim
- Kozia Góra (683 m n.p.m.) w Beskidzie Śląskim
- Leśny Park Niespodzianek w Ustroniu
- Lipowski Groń (743 m n.p.m.)
- Magura (1109 m. n.p.m.) w Beskidzie Śląskim
- Malinów (1115 m n.p.m.)
- Malinowska Skała (1152 m n.p.m.)
- Mała Czantoria (864 m n.p.m.)
- Małe Skrzyczne (1211 m n.p.m.)
- Mini-wieża widokowa na Kubalonce
- Mini-wieża widokowa na Szarculi (pod Dorkową Skałą)
- Muzeum motocykli „Rdzawe diamenty” w Ustroniu
- Muzeum Ustrońskie w Ustroniu
- Ochorowiczówka - Muzeum Magicznego Realizmu
- Orłowa (813 m n. p. m.)
- Ośrodek narciarski "Czantoria" w Ustroniu
- Ośrodek narciarski "Nowa Osada" w Wiśle
- Ośrodek narciarski "Stożek" w Wiśle
- Ośrodek narciarski Szczyrk Mountain Resort - Czyrna
- Ośrodek narciarski Szczyrk Mountain Resort - Solisko
- Palenica (688 m n.p.m.) w Beskidzie Śląskim
- Palenica (672 m n.p.m.)
- Park Krajobrazowy Beskidu Śląskiego
- Park Turystyki w Brennej
- Park wodny "Baseny Wisła" w Wiśle
- Park wodny "Tropikana" w Wiśle
- Park Zdrojowy w Ustroniu
- Pijalnia Wód Mineralnych w Ustroniu
- Plac św. Jakuba
- Platforma widokowa na Skrzycznem
- Platforma widokowa przy Jeziorze Czerniańskim
- Potok Biała Wisełka
- Potok Czarna Wisełka
- Pozycja "Węgierska Górka" - Fort "Waligóra"
- Pozycja "Węgierska Górka" - Fort "Włóczęga"
- Promenada nadrzeczna w Wiśle
- Punkt widokowy "Cieńków" w Wiśle
- Rezerwat przyrody "Wisła" w Wiśle
- Rezerwat przyrody „Kuźnie”
- Rezerwat przyrody „Stok Szyndzielni”
- Rezerwat przyrody „Zadni Gaj” w Cisownicy
- Rezerwat przyrody Barania Góra
- Rezerwat przyrody Czantoria
- Rezerwat przyrody Jaworzyna
- Równiański Wierch (1161 m n.p.m.)
- Równica (885 m n.p.m.)
- Rynek w Ustroniu
- Rzeka Wisła w Ustroniu
- Schronisko "Soszów" w Wiśle
- Schronisko "Stefanka" na Koziej Górze
- Schronisko górskie „Dębowiec” w Bielsku-Białej
- Schronisko na "Stecówce" w Istebnej
- Schronisko PTTK Klimczok
- Schronisko PTTK na Błatniej
- Schronisko PTTK na Szyndzielni
- Schronisko PTTK Przysłop pod Baranią Górą
- Schronisko PTTK Skrzyczne
- Schronisko PTTK Stożek (957 m n.p.m.)
- Skocznia narciarska im. Adama Małysza w Wiśle Malince
- Skocznie narciarskie Wisła Centrum
- Skrzyczne (1257 m n.p.m.)
- Stacja narciarska "Cieńków" w Wiśle
- Stacja narciarska "Klepki" w Wiśle
- Stacja narciarska "Skolnity" w Wiśle
- Stacja narciarska "Soszów" w Wiśle
- Stacja narciarska "STOK" w Wiśle
- Stacja narciarska Beskid Sport Arena w Szczyrku
- Stacja Turystyczna "Światowid" w Wiśle
- Stara Karczma w Szczyrku
- Stara Karczma w Wiśle
- Stara zagroda "Chata Wuja Toma" w Szczyrku
- Stary Groń (798 m n.p.m.)
- Stołów (1035 m. n.p.m.)
- Stożek Mały (843 m n.p.m.)
- Stożek Wielki (979 m n.p.m.)
- Szarcula (803 m n.p.m.)
- Szyndzielnia (1028 m. n.p.m.)
- Taras widokowy Poniwiec
- Tor saneczkowy Czantoria
- Tor saneczkowy na Równicy w Ustroniu
- Trzy Kopce (1082 m n.p.m.)
- Trzy Kopce Wiślańskie (810 m n.p.m.)
- Układ urbanistyczny Wisły
- Uzdrowisko Ustroń
- Wiadukt kolejowy w Łabajowie (Wisła Głębce)
- Wielka Cisowa (878 m n.p.m.)
- Wielka Czantoria (995 m n.p.m.)
- Wierch Wisełka (1197 m n.p.m.)
- Wieża widokowa na Baraniej Górze
- Wieża widokowa na Starym Groniu
- Wieża widokowa na Szyndzielni
- Wodsopad na Wapienicy
- Wychodnia skalna na Malinowskiej Skale
- Wyciąg "Poniwiec Mała Czantoria" w Ustroniu
- Wysokie (756 m n.p.m.)
- Zameczek Prezydenta RP na Zadnim Groniu w Wiśle
- Zamek Dolny w Wiśle
- Zapora na Jeziorze Czerniańskim
- Zbiornik retencyjny "Gańczorka"
- Zbiornik Wapienica
- Zespół skoczni narciarskich "Skalite" w Szczyrku
- Zielony Kopiec (1152m n.p.m.)
- Źródełko w Podlesiu
- Źródła Białej Wisełki
- Źródła Czarnej Wisełki
- Źródło Karola w Ustroniu
- Źródło Malinki w Wiśle
- Źródło Olzy
- Źródło pod Szyndzielnią
- Źródło Żelaziste w Ustroniu