Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna w Jagniątkowie (Jelenia Góra)

Muzeum Miejskie "Dom Gerharta Hauptmanna" mieści się w willi niemieckiego pisarza i laureata nagrody Nobla z 1912r. - Gerharta Hauptmanna w Jeleniej Górze - Jagniątkowie (dawniej Agnetendorf). Masywny, podobny do zamku dom będący architektonicznie mieszanką historyzmu i neorenesansu został zbudowany w latach 1900- 1901 według projektu berlińskiego architekta Hansa Grisebacha. Zbudowana na granitowej skale siedziba zwana "Wiesenstein" (Łąkowy Kamień) otoczona parkiem o powierzchni ok. 1,6 ha. powstała w zamyśle jako willa widokowa, z której rozpościerał się widok na Karkonosze. Pisarz zamieszkiwał willę od roku 1901 aż do swej śmierci w roku 1946. Rezydencja Hauptmanna w górskiej samotności Karkonoszy stanowiła schronienie miedzy dłuższymi pobytami na wyspie Hiddensee i we Włoszech "zamek sprzeciwu i obrony" przed towarzyskim wirem Berlina i publicznym zainteresowaniem osobą znanego pisarza. Gerhart Hauptmann mówił także o "odbudowie mojej duszy"- kto wchodził w tę świątynię duszy, otrzymywał wgląd we wnętrze jego twórczej osobowości. Willa Wiesenstein była przez prawie pół wieku zarówno schronieniem i swoistym rodzajem refugium dla pisarza, jak i centrum życia kulturalnego i towarzyskiego dla wielu twórców, pisarzy, intelektualistów, artystów z kręgów karkonoskich i berlińskich a także miejscem słynącym z cennych zbiorów sztuki. Po śmierci pisarza pojawiło się wiele koncepcji wykorzystania budynku. Ostatecznie utworzono tu Ośrodek Wczasów Dziecięcych "Warszawianka", który do roku 1997 przyjmował dzieci i młodzież na pobyty feryjne i zielone szkoły.

Tuż po przełomie w 1989 roku, w myśl wspólnego oświadczenia Kanclerza Niemiec Helmuta Kohla oraz Premiera RP Tadeusza Mazowieckiego postanowiono o utworzeniu w tym miejscu muzeum poświęconego Nobliście. Po komunalizacji willa została, dzięki wsparciu Rządu Federalnego RFN i Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, poddana gruntownym zabiegom remontowym i restauracyjnym i ostatecznie zmieniła swoje przeznaczenie. W dniu 1 września 2001r. podczas uroczystości z udziałem Premierów Polski i Saksonii oficjalnie otwarto Dom Gerharta Hauptmanna jako instytucję kultury Miasta Jelenia Góra. Zamiar nadania placówce prestiżu muzeum udało się zrealizować jednak dopiero po 4 latach i od 1 maja 2005 roku instytucja ta działa jako Muzeum Miejskie "Dom Gerharta Hauptmanna". Muzeum promujące wielokulturowy charakter dziedzictwa regionu Dolnego śląska statutowo realizuje działania związane z pracą muzealną: gromadzenie, przechowywanie i udostępnianie do celów naukowych i edukacyjnych zbiorów związanych z twórczością literacką G. Hauptmanna a także literaturą i historią materialną śląska. W ramach działalności naukowo oświatowej prowadzone są badania nad literaturą i historią śląska, organizuje się międzynarodowe warsztaty, sympozja i konferencje naukowe o charakterze literackim, teatralnym, muzealnym oraz historycznym a także inne imprezy kulturalne, koncerty i odczyty, wieczory autorskie. Działalność muzeum wzbogaca specjalistyczna biblioteka z czytelnią, gdzie między innymi wśród wielu ciekawych pozycji literatury niemieckiej, śląskiej znajdują się cenne pierwsze wydania dzieł Hauptmanna, zdjęcia, archiwalia, opracowania naukowe i monografie na temat pisarza.

Muzeum udostępnia do zwiedzania pięć sal muzealnych integralnie związanych z twórczościć Gerharta Hauptmanna. Zwiedzający mogą zobaczyć gabinet pisarza, dawną bibliotekę, salę kominkową, dawną jadalnię oraz ozdobiony w całości polichromią, wykonaną w 1922 r. przez J.M.Avenariusa hol - zwany ze względu na tematykę malowideł "Halą Rajską". Na ekspozycję muzealną składają się przede wszystkim pamiątki dotyczące życia i twórczości Noblisty, takie jak fragmenty korespondencji, pierwsze wydania książkowe, dokumenty itd. Wystawa stała "100 lat willi Wiesenstein" prezentuje ponad stuletnią historię domu w powiązaniu z życiem i twórczością pisarza, silnie związanego z regionem Dolnego śląska. W dawnej jadalni znalazła miejsce wystawa multimedialna "Gerhart Hauptmann w wirze historii" zawierająca interaktywną biografię pisarza, oryginalne dokumenty filmowo-dźwiękowe, przedstawiające Hauptmanna czytającego swoje utwory oraz filmy archiwalne. Muzyka zawarta w instalacji multimedialnej, na którą składają się ulubione utwory pisarza , towarzyszy zwiedzającym nawet gdy oglądają ekspozycje w innych salach i ma na celu przybliżenie dawnej atmosfery tego domu. W sali kominkowej prezentowane są wystawy czasowe związane tematycznie głównie z twórczością Hauptmanna i historią regionu. Najnowsza wystawa czasowa poświęcona jest największemu ze współczesnych literatów Dolnego śląska i jednemu z najwybitniejszych twórców światowych Tadeuszowi Różewiczowi. Na wystawę "Tadeusz Różewicz- Dolnoślązak, Europejczyk, Poeta i Dramaturg świata" otwierającą nowy cykl prezentacji wielkich twórców tego regionu składa się kilkadziesiąt eksponatów: rękopisów, zdjęć, tłumaczeń, najbardziej prestiżowych nagród literackich, odznaczeń, medali, plakatów z przedstawień teatralnych z całego świata. Wystawa prezentowana będzie w muzeum do końca grudnia br. Muzeum Miejskie "Dom Gerharta Hauptmanna" wpasowuje się w kulturalną oraz turystyczną ofertę Karkonoszy. Wystawy i organizowane liczne imprezy kulturalne kierowane są nie tylko do mieszkańców miasta, regionu, ale i szerokiej międzynarodowej publiczności.

Źródło: muzeum-dgh.pl

Godziny otwarcia Muzeum Miejskiego Dom Gerharta Hauptmana:

• w sezonie zimowym (od 1 października do 30 kwietnia)
  
  • od poniedziałku do niedzieli w godz. 9.00–16.00,
• w sezonie letnim (od 1 maja do 30 września)
  
  • od poniedziałku do niedzieli w godz. 9.00–17.00.

Kasa biletowa czynna jest do godz. 15.30 w sezonie zimowym i do godz. 16.30 w sezonie letnim.

Wstęp bezpłatny dla wszystkich obowiązuje w poniedziałki (z wyłączeniem wystaw czasowych, za których zwiedzanie należy wnieść opłatę), w pozostałe dni Muzeum mogą bezpłatnie zwiedzać: mieszkańcy Jeleniej Góry posiadający Kartę Dużej Rodziny oraz przewodnicy grup, kierowcy autokarów odwiedzajacych nas grup, opiekunowie grup.