Śnieżka (1602 m n.p.m.)

Śnieżka (1602 m n.p.m.) to najbardziej rozpoznawalny szczyt Karkonoszy oraz najwyższy punkt całych Sudetów i Republiki Czeskiej. Wyróżnia się stromą sylwetką, surowym klimatem i niezwykłą historią turystyczną, sięgającą już XVI wieku. Położona na granicy polsko-czeskiej, góruje nad Kotliną Jeleniogórską i stanowi jeden z najpopularniejszych celów górskich w Polsce, dostępny licznymi szlakami ze strony polskiej oraz czeskiej.

Opis szczytu i położenie

Śnieżka dominuje nad otoczeniem, wznosząc się w zachodniej części Czarnego Grzbietu. Jej charakterystyczna, piramidalna sylwetka powstała dzięki odporności hornfelsów – skał metamorficznych, które tworzą twardziel wznoszący się około 200 metrów ponad otaczającą peneplenę. Ze szczytu przy sprzyjających warunkach widoczność przekracza 200 km, co czyni go jednym z najlepszych punktów widokowych w Polsce.

Po stronie polskiej Śnieżka znajduje się na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego, natomiast po stronie czeskiej – w Krkonošskim národním parku. Grzbiet szczytowy opada ku Równi pod Śnieżką, Czarnemu Grzbietowi oraz dolinom Łomniczki, Jeleniego Potoku i Obří důl.

Budowa geologiczna

Szczyt zbudowany jest z hornfelsów, które powstały w karbonie na skutek oddziaływania magmy granitowej na łupki osadowe. Zjawisko selektywnej erozji doprowadziło do utworzenia charakterystycznego twardzielca. Na stokach występują gołoborza – efekt mroźnego klimatu plejstocenu. Kotły polodowcowe po stronie północnej i południowej do dziś podcinają bryłę góry.

Klimat Śnieżki – najbardziej wietrzne miejsce w Polsce

Śnieżka jest miejscem o wyjątkowo surowym klimacie. Średnia roczna temperatura wynosi około 0,4°C, a zimą często spada poniżej –7°C. To również jedno z najbardziej wietrznych miejsc w całej Europie – średnia prędkość wiatru przekracza 11 m/s, a porywy dochodzą nawet do 80 m/s. Dni bezwietrzne stanowią zaledwie 1,8% roku.

Historia nazwy i znaczenie kulturowe

Pierwsze wzmianki o górze sięgają 1613 roku, kiedy określano ją jako Gigantaeus mons. Obecna nazwa Śnieżka została upowszechniona w XIX wieku i pochodzi od jej stałego śnieżnego pokrycia.

Śnieżka od wieków przyciągała podróżników. Już w XVII wieku odbywały się tu pielgrzymki do kaplicy św. Wawrzyńca, a rozwój turystyki w XVIII i XIX wieku sprawił, że stała się jednym z najczęściej odwiedzanych szczytów Europy.

Obiekty na szczycie

Na Śnieżce znajdują się liczne obiekty obsługujące ruch turystyczny i naukowy, w tym:

• kaplica św. Wawrzyńca z 1665 roku – najstarszy obiekt na szczycie,
• charakterystyczne „dyski” – budynek Obserwatorium Wysokogórskiego IMGW (1974),
• nowoczesny budynek czeskiej poczty – najwyżej położona placówka pocztowa w Czechach,
• górna stacja czeskiej kolei gondolowej Pec pod Sněžkou.

Historia turystyki na Śnieżce

Szczyt był celem wędrówek już w XVI wieku, a pierwsze zapisy turystyczne pojawiły się w księdze założonej w kaplicy w 1696 roku. W XIX wieku Śnieżka stała się symbolem turystyki sudeckiej – wysyłano stąd tysiące pocztówek dziennie, a planowane projekty kolejki zębatej z Cieplic świadczą o popularności tego miejsca.

Obecnie co roku w dniu św. Wawrzyńca odbywa się tradycyjna msza z udziałem przewodników i ratowników GOPR.

Szlaki turystyczne na Śnieżkę

Na Śnieżkę można wejść kilkoma oznakowanymi trasami:

• szlak czerwony – Droga Przyjaźni Polsko-Czeskiej, prowadzi na Przełęcz Okraj i do Równi pod Śnieżką,
• szlak czarny – przez Śląską Drogę do Karpacza,
• szlak niebieski – na Przełęcz Okraj lub do Karpacza (omija szczyt Drogą Jubileuszową),
• szlak żółty – czeska trasa z Velkej Úpy pod wyciągiem.

W sezonie letnim i zimowym trasy te są jednymi z najczęściej uczęszczanych w Karkonoszach.

Trasa z centrum Karpacza na Śnieżkę

Dlaczego warto wejść na Śnieżkę?

Szczyt urzeka nie tylko panoramami obejmującymi Karkonosze, Rudawy Janowickie, Góry Izerskie i czeskie pasma górskie, lecz także unikalnym klimatem, monumentalną sylwetką i bogatą historią. To obowiązkowy punkt każdej wyprawy w Karkonosze – zarówno dla doświadczonych turystów, jak i rodzin.