Szrenica (1362 m n.p.m.)
Szrenica (1362 m n.p.m.) to jeden z najbardziej charakterystycznych i rozpoznawalnych szczytów w zachodniej części Karkonoszy, położony tuż przy granicy z Czechami, na południe od Szklarskiej Poręby. Jest znakomitym punktem widokowym na Kotlinę Jeleniogórską, Góry Izerskie oraz czeską część Karkonoszy. Wzniesiona około 60 m ponad poziom Śląskiego Grzbietu, Szrenica leży w całości po polskiej stronie i należy do Korony Gór Dolnego Śląska.
Budowa geologiczna Szrenicy
Masyw Szrenicy zbudowany jest z granitu karkonoskiego – skały wyjątkowo odpornej na wietrzenie. To właśnie procesy erozyjne uformowały charakterystyczne grupy skałek i rozległe rumowiska skalne, szczególnie widoczne na wschodnich zboczach. Surowy, skalny charakter wierzchołka jest typowym elementem krajobrazu zachodnich Karkonoszy.
Pochodzenie i znaczenie nazwy
Granitowe bloki pokryte żółto-zielonymi porostami przypominają z daleka oszronione skały, co prawdopodobnie dało początek nazwie „Szrenica”. W zimie szczyt bywa pokryty szrenią i szadzią, co dodatkowo podkreśla jej „mroźny” charakter. Nazwę Szrenica wprowadzono urzędowo w 1949 roku.
Klimat alpejski na Szrenicy
Rejon Szrenicy charakteryzuje się typowym mikroklimatem alpejskim: dużymi opadami, niskimi średnimi temperaturami i częstymi zjawiskami mgły oraz ograniczonego nasłonecznienia. Ze względu na położenie Karkonoszy poza głównym nurtem ciepłych wiatrów fenowych liczba mroźnych i śnieżnych dni jest tu wyższa niż np. w Tatrach.
Tuż pod szczytem, na wysokości 1331 m n.p.m., działa Obserwatorium Górskie Uniwersytetu Wrocławskiego, prowadzące pomiary klimatyczne od lat 50. Dane z lat 1957–1972 wskazują m.in.:
- średnia temperatura roczna: +1,9 °C
- roczne opady: 1429 mm
- wilgotność: 85%
- ponad 260 dni mglistych rocznie
- ponad 140 dni z wiatrem powyżej 15 m/s
Te parametry potwierdzają unikalny, surowy klimat najwyższych partii Karkonoszy.
Ochrona przyrody
Cały masyw Szrenicy znajduje się w obrębie Karkonoskiego Parku Narodowego. Obowiązują tu zasady ochrony przyrody zarówno pieszych turystów, jak i narciarzy korzystających z okolicznych tras.
Schroniska w rejonie Szrenicy
W otoczeniu szczytu funkcjonują jedne z najbardziej znanych karkonoskich obiektów noclegowych:
- Schronisko Szrenica – na samym szczycie
- Schronisko PTTK na Hali Szrenickiej – poniżej wierzchołka
- Schronisko Kamieńczyk – u podnóża masywu
- Vosecká bouda – po czeskiej stronie, przy Twarożniku
To popularne miejsca odpoczynku i doskonałe punkty wypadowe na dalsze trasy.
Koleje linowe na Szrenicę
Od 1962 roku ze Szklarskiej Poręby działa dwuodcinkowa kolej krzesełkowa na Szrenicę, ułatwiająca dostęp do Śląskiego Grzbietu przez cały rok. W 2010 roku uruchomiono dodatkową kolej Karkonosz Express z krzesełkami 6-osobowymi, prowadzącą na pobliski Świąteczny Kamień.
Szlaki turystyczne prowadzące na Szrenicę
Na szczyt prowadzi kilka dobrze oznakowanych, malowniczych szlaków:
- szlak czerwony (Główny Szlak Sudecki i Droga Przyjaźni Polsko-Czeskiej)
- szlak zielony z Jakuszyc przez Ścieżkę nad Reglami
- szlak czarny z górnej stacji kolei
- szlak żółty po stronie czeskiej, od Trzech Świnek przez Vosecką boudę
Różnorodność tras sprawia, że Szrenica jest dostępna zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych turystów.
Narciarstwo na północnych stokach
Północne zbocza Szrenicy to jeden z najważniejszych ośrodków narciarskich Karkonoszy. Działa tu SkiArena Szrenica – kompleks tras zjazdowych i nartostrad, których aż 98% jest sztucznie naśnieżanych. Jazda wieczorna odbywa się na oświetlonej trasie Puchatek.
Inne obiekty znajdujące się w:
Karkonosze
- Babiniec (998 m n.p.m.)
- Borówczane Skały (1000–1060 m n.p.m.)
- Całoroczny tor saneczkowy "Alpine Coaster" w Karpaczu
- Dobre Źródło przy kaplicy św. Anny w Sosnówce
- Dolina Wilczego Potoku
- Droga Przyjaźni Polsko-Czeskiej w Karkonoszach
- Dziki Wodospad w Karpaczu
- Grabowiec (784 m n.p.m.)
- Kaplica św. Anny w Kowarach
- Kaplica św. Anny w Sosnówce
- Karkonoski Park Narodowy
- Karkonoskie Centrum Edukacji Ekologicznej KPN
- Kaskada Myi
- Kocioł Łomniczki
- Kocioł Małego Stawu
- Kocioł Wielkiego Stawu
- Kolej linowa "Karkonosz-Express" - stacja dolna
- Kolej linowa Szrenica I - stacja dolna
- Kolej linowa Szrenica I - stacja górna
- Kolej linowa Szrenica II - stacja dolna
- Kolej linowa Szrenica II - stacja górna
- Kompleks Narciarski Kopa w Karpaczu
- Kopalnia Podgórze w Kowarach
- Kopalnia Uranu - Sztolnie Kowary
- Kościół Wang w Karpaczu
- Krucze Skały w Karpaczu
- Leśna Huta w Szklarskiej Porębie
- Letni tor (rynna) saneczkowy w Karpaczu
- Łabski Szczyt - Violik (1471 m n.p.m.)
- Mały Szyszak (1439 m n.p.m)
- Międzynarodowy Zjazd Saniami Rogatymi w Kowarach Podgórzu
- Miejsce anomalii grawitacyjnej w Karpaczu
- Muzeum "Karkonoskie Tajemnice" w Karpaczu
- Muzeum Miejskie Dom Gerharta Hauptmanna w Jagniątkowie (Jelenia Góra)
- Muzeum Mineralogiczne w Szklarskiej Porębie
- Muzeum Sportu i Turystyki w Karpaczu
- Muzeum Zabawek w Karpaczu
- Nartostrada "Puchatek" w Szklarskiej Porębie
- Ogród japoński "Siruwia" w Przesiecie
- Paciorki (1040-1079 m n.p.m.)
- Park wodny Tropikana w Karpaczu
- Pielgrzymy
- Platforma widokowa na Szrenicy
- Pohulanka (715 m n.p.m.)
- Prywatne Muzeum Techniki i Budowli z Klocków Lego w Karpaczu
- Przełęcz Okraj
- Schronisko "Kamieńczyk"
- Schronisko "Pod Łabskim Szczytem"
- Schronisko Górskie "Dom Śląski"
- Schronisko na Szrenicy
- Schronisko PTTK "Na Przełęczy Okraj"
- Schronisko PTTK "Nad Łomniczką"
- Schronisko PTTK "Odrodzenie" na Przełęczy Karkonoskiej
- Schronisko PTTK "Samotnia"
- Schronisko PTTK "Strzecha Akademicka"
- Schronisko PTTK na Hali Szrenickiej
- Skalny tunel w Piechowicach
- Skała Patelnia na Grabowcu
- Ski Arena Szrenica w Szkarskiej Porębie
- Skocznia narciarska "Orlinek"
- Śląskie Kamienie (1413 m n.p.m.)
- Śmielec (1424 m n.p.m.)
- Śnieżka (1602 m n.p.m.)
- Śnieżne Kotły
- Sowia Dolina
- Stacja narciarska "Pietkiewiczówka" w Szklarskiej Porębie
- Szrenica (1362 m n.p.m.)
- Taras widokowy na Paciorkach
- Wielki Szyszak (1509 m n.p.m.)
- Willa "Biały Jar" w Karpaczu
- Wodospad Kamieńczyka
- Wodospad Podgórnej
- Wodospad Szklarki
- Wyciąg krzesełkowy "Biały Jar" w Karpaczu
- Wyciąg narciarski "Pod Wangiem" w Karpaczu
- Zabytkowe kamienice w Karpaczu
- Zamek Chojnik
- Zapora na Łomnicy
- Złoty Widok w Piechowicach (Michałowicach)
