Klasztor Ojców Franciszkanów w Chęcinach

Klasztor franciszkanów powstał po 1368 roku z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Najstarszą częścią zespołu jest gotycki kościół wzniesiony w 2. połowie XIV wieku i odbudowany po pożarze w 1465 roku. Pod koniec XVI wieku był czasowo użytkowany przez protestantów, którzy dopuścili się znacznych zniszczeń w świątyni. Wizytacja z 1598 roku opisuje tu: drewniany krużganek procesyjny zabudowany w czworobok, od zachodu dostawiony parterowy, murowany ciąg budynków i drewniane dormitorium na piętrze; klasztor nie miał nowicjatu, studium, infirmerii. W latach 1612-1620, staraniem starosty chęcińskiego Stanisława Branickiego kościół i klasztor uległy przebudowie. Zasklepiono wtedy nawę i prezbiterium kościoła, wykonano nowe dachy i szczyt zachodni oraz przebudowano budynki klasztorne; wzniesiono też budynki gospodarcze z bramą wjazdową. Przypuszcza się, że przy pracach tych zatrudnieni byli miejscowi muratorzy, kamieniarze i rzeźbiarze. W północno-wschodnim narożniku klasztoru powstała późnorenesansowa kaplica św. Leonarda (Branickich), wykończona wnętrzarsko w 1641 roku. Odnowiony i rozbudowany obiekt uległ ponownej dewastacji w 1656-1657 roku, a odbudowany został w 2. połowie XVII wieku przez starostę Stefana Bidzińskiego. Uwieczniono to na skromnej tablicy z herbem starosty (Janina), umieszczonej przed wejściem do klauzury. Jak się wydaje prace skoncentrowały się wokół zabudowań klasztoru; przebudowano skrzydło zachodnie i nadbudowano pozostałe; powstał czworobok zabudowań klasztornych zachowany do chwili obecnej. W okresie Królestwa Kongresowego zabudowania, po kasacji klasztoru przeszły na Skarb Państwa z przeznaczeniem na więzienie. Po pewnych przystosowanych użytkowych więzienie użytkowało budynki klasztorne do 1928 roku; potem był tu sąd grodzki i szkoła. W czasie II wojny światowej klasztor zajmowało wojsko niemieckie. Restaurację zespołu przeprowadzono w latach 1946-1948. Mieściła się tu po wojnie szkoła kamieniarska, zakłady mięsne, Spółdzielnia Pracy, łaźnia miejska i Hotel Łysogóry (w latach 60. i 70. XX wieku adaptacja na Dom Turysty z restauracją w kościele, połączona z usunięciem wtórnych podziałów i pracami konserwatorskimi, ale też z ogołoceniem z wyposażenia sakralnego). Obecnie stanowi własność konwentu franciszkanów, którym zwrócono zespół w 1991 roku. Przeprowadzono prace remontowe i głównie porządkowe, związane z przywróceniem obiektu do kultu religijnego. W 1997 roku nastąpiło ponowne poświęcenie kościoła. Obecnie w odzyskanym klasztorze mieści się też Ośrodek Leczenia Uzależnień.

Źródło: abytek.pl