Bazylika katedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach

Dawną kolegiatę, obecnie katedrę, według Jana Długosza ufundował około 1171 roku biskup krakowski Gedeon. Był to mały, kamienny romański kościół dwuwieżowy, z dobudowaną w 1514 roku zakrystią, wystawiony w miejscu wschodniej części obecnej katedry. Istniejąca świątynia powstała w kilku fazach. W końcu XVI wieku, z inicjatywy biskupa Piotra Myszkowskiego, przedłużono romański kościółek. W latach 1632-1635 wystawiono od fundamentów lub przebudowano czteroprzęsłową zachodnią część budynku, nadając jej obecną formę. W latach 1719-1728 rozebrano romańską, wschodnią część budowli i wybudowano z fundacji biskupa Kazimierza Łubieńskiego nowe dwa przęsła korpusu nawowego oraz prezbiterium z apsydą i bocznymi aneksami. Prace dokończył biskup Konstanty Feliks Szaniawski, który także wyposażył wnętrze (m.in. w zespół ołtarzy z warsztatu Antoniego Frączkiewicza). Ostatnią poważną zmianą było dodanie w latach 1869-1872 neobarokowych szczytów elewacji według projektu Franciszka Ksawerego Kowalskiego, z rzeźbami dłuta Juliusza Faustyna Cenglera. Wówczas zastąpiono także wieżyczkę sygnatury - nową, znacznie większą. W końcu XIX w. wnętrze zostało ozdobione polichromiami. W ostatnich latach przeprowadzono remont budowli oraz kompleksową konserwację jej wystroju i wyposażenia. W czasie prac odkryto w kruchcie północnej malowidło datowane na lata 30. XVII wieku. Kolegiatę otacza teren dawnego cmentarza. Przed 1630 rokiem częściowo ogrodzono go murem. W latach 20. XVIII wieku biskup. Szaniawski wybudował wzdłuż jego południowego odcinka ganki prowadzące od pałacu do kolegiaty i dalej do seminarium oraz dwie kamienne bramy - od strony miasta i pałacu. W 2. ćwierci XIX wieku wyrównano teren i wystawiono nowe ogrodzenie, stopniowo rozebrano ganki. Dzwonnicę ufundował w latach 1642-1657 biskup Piotr Gembicki, a w 1729 roku, za biskupa Szaniawskiego, nadbudowano ją o górną kondygnację, zwieńczono hełmem i wyposażono w zegar. W latach 1869-1872 F. K. Kowalski przebudował hełm dzwonnicy i ustawił w narożach rzeźby Ewangelistów dłuta J. F. Cenglera. W latach 40. XX wieku usunięto te naleciałości, przywracając jej barokowy charakter. Kaplicę zwaną Ogrójcową, pełniącą funkcję kaplicy pogrzebowej, wzniesiono w 1760 roku z fundacji ks. Józefa Rogalli. W 1913 roku rozbudowano ją o zachodnią apsydę. W trakcie remontu w 1955 roku odsłonięto i zakonserwowano freski z XVIII wieku. W latach 2001-2003 wyremontowano elewacje dzwonnicy i kostnicy oraz poddano konserwacji dwie kamienne figury na cmentarzu - Najświętszej Maryi Panny i św. Jana Nepomucena.

Źródło: zabytek.pl

Godziny Mszy Świętych:

• niedziele i święta: 6.30; 7.30; 9.30; 11.00 (suma-radiowa); 13.00 (msza rodzinna); 16.00; 18.00; 20.00 (Apel Jasnogórski)
• dni powszednie: 6.30 (radiowa); 7.00; 8.00 (adoracja); 9.00; 15.00 (piątek); 18.00