Góra Zelejowa (372 m n.p.m.)

Góra Zelejowa (372 m n.p.m.) to malownicze wzniesienie położone w Paśmie Zelejowskim, na północ od Chęcin w Górach Świętokrzyskich. Znana z unikatowych form skalnych, bogatej historii górnictwa oraz rzadkich gatunków roślin, jest jednym z najciekawszych miejsc w regionie. Od 1954 roku obszar ten objęty jest ochroną jako Rezerwat Przyrody Góra Zelejowa, co podkreśla jego wyjątkową wartość przyrodniczą i geologiczną.

Geologia i formy krasowe

Góra Zelejowa zbudowana jest z wapieni dewońskich (żywet i fran), które charakteryzują się obecnością żył kalcytowych o różnorodnych barwach – od białoróżowych po czerwone. Północne podnóże góry tworzą zlepieńce permskie, co dodaje temu miejscu jeszcze większej różnorodności geologicznej.

Na terenie rezerwatu można zaobserwować liczne formy krasowe, takie jak jaskinie, leje krasowe i szczeliny, które są wynikiem działalności wód podziemnych. To prawdziwy raj dla miłośników geologii!

Różanka Zelejowska – marmur chęciński

Góra Zelejowa słynie z różanki zelejowskiej, unikatowej odmiany kalcytu, która była wydobywana tutaj już od XIV wieku. Ten cenny kamień, nazywany również marmurem chęcińskim, wykorzystywano do dekoracji wielu znanych obiektów, w tym katedry wawelskiej oraz ołtarza głównego w klasztorze na Karczówce. Pozostałością po dawnych pracach górniczych są charakterystyczne wyrobiska, zwane „szparami”.

Przyroda rezerwatu

Rezerwat Przyrody Góra Zelejowa to nie tylko geologia, ale także bogactwo flory. Na stokach góry występują rzadkie gatunki roślin kserotermicznych, takie jak:

• Chaber nadreński,
• Aster gawędka,
• Rojnik pospolity,
• Rozchodnik ostry i boloński,
• Krzewy tarniny, berberysu i jałowca.

To idealne miejsce dla botaników i miłośników przyrody.

Szlaki turystyczne

Przez Górę Zelejową przebiega czerwony szlak turystyczny z Kielc do Chęcin, co czyni to miejsce popularnym celem wycieczek pieszych. Wędrówka szlakiem pozwala podziwiać nie tylko piękne widoki, ale także unikatowe formy skalne i ślady dawnego górnictwa.

Dlaczego warto odwiedzić Górę Zelejową?

• Unikatowe formy skalne: Wapienie dewońskie, żyły kalcytowe, formy krasowe.
• Różanka zelejowska: Słynny marmur chęciński o historycznym znaczeniu.
• Bogactwo przyrody: Rzadkie gatunki roślin kserotermicznych.
• Szlaki turystyczne: Idealne miejsce na piesze wycieczki.
• Bliskość Chęcin: Możliwość połączenia wizyty na Zelejowej ze zwiedzaniem zamku w Chęcinach.

Podsumowanie

Góra Zelejowa to miejsce, które łączy w sobie piękno przyrody, bogatą historię górnictwa i unikatowe walory geologiczne. To obowiązkowy punkt na mapie dla każdego, kto odwiedza Góry Świętokrzyskie. Jeśli planujesz wycieczkę w ten region, koniecznie zarezerwuj czas na zwiedzanie tego wyjątkowego rezerwatu!

Źródło: wikipedia.pl / swietokrzyskie.szlaki.pttk.pl / swietokrzyskie.travel