Rynek w Rakowie

Miasto Raków założył w 1569 roku kasztelan żarnowski Jan Sienieński, członek wspólnoty braci polskich, ogłaszając w nim tolerancję religijną, oraz wszystkim wyrażającym chęć zamieszkania w mieście zwolnienie z podatków

Nazwa miejscowości pochodzi od rodowego herbu Warnia, (inaczej: Rak), którym pieczętowała się Jadwiga Gnoińska, żona Jan Sienieńskiego.

Raków w krótkim czasie stał się centrum życia braci polskich mieszkających w Polsce, jako że założyciele miasta byli wyznawcami ruchu reformatorskiego. Pod koniec XVI wieku założono drukarnię braci polskich. Na początku XVII wieku wybrano Raków na ośrodek organizacyjny zboru braci polskich. Miasto szybko się rozwijało. Powstał w tym czasie przemysł tkacki, papierniczy, garncarski i browarniczy. Wybudowano także okazały ratusz i most na Czarnej.

W latach 1602–1638 funkcjonowała w Rakowie Akademia Rakowska o międzynarodowej sławie, gdzie nauczanie prowadzono w oparciu o własne podręczniki, autorstwa wykładających w szkole profesorów.

W wyniku nasilającej się kontrreformacji, pod pretekstem zniszczenia przydrożnego krzyża przez młodzież braci polskich, 19 kwietnia 1638 roku sąd królewski zakazał dalszej działalności rakowskiego zboru, w tym także drukarni i szkoły oraz skazał na banicję nauczycieli. Po wygnaniu braci polskich miasto podupadło i opustoszało. Jego rangi nie przywróciło ufundowanie przez biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika kościoła. W 1641 roku biskup osadził w Rakowie reformatów. Ich zadaniem było szerzenie katolicyzmu wśród pozostałych w mieście braci polskich i ich zwolenników. Zakonnicy opuścili miasto około 1649 roku. Pod koniec XVII wieku miasto liczyło 700 mieszkańców.

Po III rozbiorze Polski Raków znalazł się początkowo pod zaborem austriackim, potem rosyjskim. W 1820 roku Raków miał 926 mieszkańców, w 1864 roku liczba ich wzrosła do 2007, przy czym znaczną część stanowiła ludność żydowska. Od początku XVII wieku działała w Rakowie drewniana synagoga, zniszczona podczas II wojny światowej i już nieodbudowana. W 1869 roku Raków, jak wiele innych polskich miast, w wyniku reformy carskiej utracił prawa miejskie.

Źródło: wikipedia.pl