Rezerwat przyrody Wietrznia

Rezerwat przyrody Wietrznia im. Zbigniewa Rubinowskiego to jeden z najważniejszych obiektów geologicznych w Polsce. Znajduje się na terenie dawnego kamieniołomu Wietrznia w Kielcach i obejmuje trzy połączone wyrobiska: Wietrznię, Międzygórz oraz Międzygórz Wschodni. Powstał w wyniku eksploatacji wapieni górnodewońskich w latach 1893–1974. Jego powierzchnia wynosi 17,59 ha, a oficjalnie został ustanowiony rezerwatem w 1999 roku.

Rezerwat jest częścią Pasma Kadzielniańskiego i stanowi jedno z najdłuższych i najlepiej zachowanych odsłonięć skał dewonu górnego w Polsce. Dzięki temu miejsce to ma wyjątkowe znaczenie naukowe, edukacyjne oraz turystyczne.

Geologia i przyroda rezerwatu

W Wietrzni dominują skały wapienno-dolomitowe pochodzące z górnego dewonu, powstałe około 365–386 milionów lat temu. Są to osady z ciepłego zbiornika morskiego, zawierające bogaty zapis kopalny organizmów morskich, takich jak:

• koralowce czteropromienne
• gąbki krzemionkowe
• stromatoporoidy
• ramienionogi
• liliowce
• ryby kopalne

Na terenie rezerwatu występują także liczne zjawiska geologiczne, w tym kras podziemny i powierzchniowy, mineralizacja żyłowa oraz formy tektoniczne. Jaskinia na Wietrzni oraz różnorodne formy krasowe, takie jak kotły, misy, leje i kominy krasowe, dodatkowo podnoszą wartość naukową tego miejsca.

Edukacja i turystyka

Rezerwat Wietrznia jest chętnie odwiedzany przez turystów i miłośników geologii. Prowadzi przez niego zielony szlak spacerowy, który łączy ulicę Zamkową z Bukówką. Dodatkowo na jego terenie wytyczono ścieżkę edukacyjną z tablicami informacyjnymi opisującymi geologię i historię tego miejsca.

W południowo-wschodniej części rezerwatu znajduje się Centrum Geoedukacji, będące częścią Geoparku Kielce. Jest to nowoczesna placówka edukacyjna, w której można zobaczyć interaktywną ekspozycję geologiczną oraz skorzystać z kina 5D. Centrum organizuje również warsztaty, pokazy i lekcje geologiczne dla dzieci i młodzieży.

Wietrznia jako obiekt ochrony przyrody

Rezerwat Wietrznia jest objęty ochroną jako część Kieleckiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W jego sąsiedztwie znajduje się oczko wodne, które powstało w miejscu dawnego wyrobiska i obecnie stanowi użytek ekologiczny. Ponadto, obszar rezerwatu jest miejscem występowania wielu gatunków roślinności naskalnej i wapieniolubnej, co podkreśla jego unikalność przyrodniczą.

Podsumowanie

Rezerwat Przyrody Wietrznia to wyjątkowe miejsce na mapie geoturystycznej Polski. Oferuje nie tylko piękne krajobrazy i ciekawe zjawiska geologiczne, ale także bogaty program edukacyjny. Dzięki łatwemu dostępowi, dobrze rozwiniętej infrastrukturze turystycznej oraz unikatowym walorom przyrodniczym, Wietrznia jest obowiązkowym punktem dla każdego, kto chce zgłębić historię geologiczną regionu świętokrzyskiego.

Źródło: wikipedia.pl