Świętokrzyski Park Narodowy

Pierwsze działania ochronne rozpoczęto już w 1920 roku, gdy powstał rezerwat na Chełmowej Górze. W kolejnych latach objęto ochroną Łysicę i Łysą Górę. 1 maja 1950 roku utworzono Świętokrzyski Park Narodowy – trzeci w Polsce po Pienińskim i Białowieskim. Od tego czasu jego powierzchnia stopniowo się powiększała, obejmując dziś ponad 7600 hektarów terenów leśnych i górskich.

Szlaki turystyczne w Świętokrzyskim Parku Narodowym

Park przecinają liczne szlaki turystyczne, które prowadzą przez najpiękniejsze zakątki:

• Szlak czerwony z Trzcianki przez Święty Krzyż i Łysicę do Świętej Katarzyny,

• Szlak niebieski z Nowej Słupi na Święty Krzyż  lub z Bodzentyna do Świętej Katarzyny

• Szlak zielony z Zagórza do Psar Podlesia,

• Szlak żółty z Klonowa na Bukową Górę,

• Szlak czarny przez enklawę Góra Chełmowa.

Dzięki nim każdy turysta może odkrywać piękno parku na własny sposób – pieszo, rowerem lub zimą na nartach biegowych.

Ścieżki edukacyjne

Przez teren ŚPN przechodzi 10 ścieżek edukacyjnych o łącznej długości około 34 kilometrów:

• Przyrodnicza ścieżka edukacyjna „Jeden ze szczytów korony Gór Polski” Święta Katarzyna - Łysica
• Przyrodnicza ścieżka edukacyjna „Pośród szumu świętokrzyskich jodeł i buków” Huta Szklana – Łysa Góra
• Przyrodnicza ścieżka edukacyjna „Szlakiem mamucich jodeł” Trzcianka – Łysa Góra
• Przyrodnicza ścieżka edukacyjna „Śladem czarownic, pogańskich kultów i powstańczych kryjówek” Nowa Słupia – Łysa Góra
• Przyrodniczo-kulturowa ścieżka edukacyjna „Śladem kolejki wąskotorowej” Nowa Słupia – Święta Katarzyna
• Ścieżka edukacyjna „Na przełęcz św. Mikołaja” (czasowa)
• Ścieżka edukacyjna „Na przełęcz Hucką” (czasowa)
• Ścieżka edukacyjna „Bukowa Góra – Wilków”
• Historyczno – przyrodnicza ścieżka edukacyjna „Dymarki na stoku Łysej Góry”
• Historyczno-przyrodnicza ścieżka edukacyjna im. Mariana Sołtysiaka ps. „Barabasz” Bukowa Góra – Wilków

Rezerwaty przyrody 

Na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego wyodrębniono kilka obszarów ochrony ścisłej, m.in.:

• Chełmowa Góra – chroni naturalne stanowisko modrzewia polskiego,

• Łysica – Święty Krzyż – obejmuje rozległe buczyny i gołoborza,

• Mokry Bór – torfowiska i bagienne bory,

• Czarny Las – lasy mieszane i olsy,

• Psarski Dół – wilgotne bory świerkowo-jodłowe.

Atrakcje turystyczne

Na odwiedzających czekają liczne atrakcje:

• 

  Bazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu

  Bazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu to jedno z najstarszych i najcenniejszych sanktuariów w Polsce. Znajduje się na Łysej Górze w Górach Świętokrzyskich, w granicach diecezji sandomierskiej, na terenie administracyjnym Nowej Słupi. To właśnie tutaj od wieków czczone są Relikwie Drzewa Krzyża Świętego, które nadały imię zarówno świątyni, jak i...

• 

  Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi

  Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi to wyjątkowe miejsce, które przenosi odwiedzających w czasy starożytnego hutnictwa regionu świętokrzyskiego. Jest to rekonstrukcja osady z okresu kultury przeworskiej, stanowiąca część ekspozycji stałej Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana. Zwiedzający mogą zobaczyć wiernie odtworzone chaty, warsztaty i piece hutnicze, zrekonstruowane na podstawie autentycznych odkryć...

• 

  Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu

  Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu znajduje się na stokach Łysej Góry, w pobliżu polany Bielnik, w granicach Świętokrzyskiego Parku Narodowego. To miejsce pamięci poświęcone żołnierzom Armii Czerwonej, którzy zostali zamordowani przez hitlerowców w latach 1941–1943 w klasztorze na Świętym Krzyżu, pełniącym wówczas funkcję więzienia. Położenie  Cmentarz położony jest na południowym stoku...

• 

  Droga Przewodników Świętokrzyskich

  Droga Przewodników Świętokrzyskich znajduje się we wsi Huta Szklana i prowadzi w kierunku jednego z najważniejszych miejsc kultu religijnego i turystycznego w Polsce – Świętego Krzyża. To właśnie tą trasą od wieków pielgrzymi, turyści i przewodnicy świętokrzyscy zmierzają do najstarszego sanktuarium w Polsce, położonego na szczycie Łyśca (Łysej Góry). Przełęcz Hucka...

• 

  Dymarki Świętokrzyskie

  Dymarki Świętokrzyskie to jedno z najstarszych i najbardziej rozpoznawalnych wydarzeń plenerowych w regionie świętokrzyskim. Odbywają się co roku w Nowej Słupi, u podnóża legendarnej Łysej Góry, i przyciągają tysiące turystów, pasjonatów historii oraz miłośników dawnych tradycji. To wyjątkowe wydarzenie łączy archeologię, rekonstrukcję historyczną i naukę w formie fascynującego widowiska, które ożywia...

• 

  Dyrekcja Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Dyrekcja Świętokrzyskiego Parku Narodowego znajduje się w malowniczym Bodzentynie – miejscowości położonej u stóp Gór Świętokrzyskich, stanowiącej doskonałą bazę wypadową do odkrywania przyrodniczych i kulturowych walorów regionu. W siedzibie dyrekcji turyści mogą uzyskać szczegółowe informacje o szlakach, zasadach zwiedzania oraz aktualnych wydarzeniach organizowanych przez park. To także miejsce, w którym...

• 

  Galeria widokowa na Gołoborzu

  Galeria widokowa na Gołoborzu to jeden z najbardziej rozpoznawalnych punktów turystycznych Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Znajduje się na Łysej Górze (595 m n.p.m.), znanej również jako Łysiec lub Święty Krzyż. To właśnie tutaj można podziwiać niezwykłe gołoborze, czyli kamienne rumowisko będące symbolem Gór Świętokrzyskich. Miejsce to zachwyca nie tylko widokami, ale...

• 

  Góra Chełmowa (351 m n.p.m.)

  Góra Chełmowa (351 m n.p.m.) to malowniczy szczyt w Górach Świętokrzyskich, położony na północ od Nowej Słupi, w łuku rzek Pokrzywianki i Słupianki. Uznawana jest za najwyższe wzniesienie Pasma Pokrzywiańskiego oraz jedno z najcenniejszych przyrodniczo miejsc w regionie. To właśnie tutaj narodziła się historia ochrony przyrody w Polsce – na...

• 

  Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu

  Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu to wyjątkowe miejsce kultu, które spotkać można, wchodząc Drogą Królewską z Nowej Słupii na Łysą Górę. Położona w cieniu lasów Świętokrzyskiego Parku Narodowego, przyciąga pielgrzymów i turystów pragnących chwili ciszy, modlitwy i refleksji. Położenie Grota Matki Bożej znajduje się tuż przed wejściem na teren klasztoru na...

• 

  Kaplica i źródełko św. Franciszka w Świętej Katarzynie

  Kaplica i źródełko św. Franciszka w Świętej Katarzynie to jedno z najbardziej rozpoznawalnych i najczęściej odwiedzanych miejsc w Świętokrzyskim Parku Narodowym. Położona u stóp Łysicy, patrona Gór Świętokrzyskich, kapliczka wraz ze źródełkiem stanowi symbol duchowości, harmonii z naturą oraz długiej historii zakonu bernardynów w tym regionie. Architektura Kaplica ma wyjątkowo malowniczy charakter....

• 

  Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie

  Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie to jedno z najbardziej urokliwych i symbolicznych miejsc Gór Świętokrzyskich. Położona jest na Przełęczy św. Mikołaja (535 m n.p.m.), w samym sercu Puszczy Jodłowej na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. To malownicze miejsce leży przy czerwonym szlaku głównym Gór Świętokrzyskich, prowadzącym ze Świętej Katarzyny na Święty...

• 

  Łysa Góra (594 m n.p.m.)

  Łysa Góra (594 m n.p.m.) znana także jako Święty Krzyż lub Łysiec, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych szczytów w Polsce i drugi pod względem wysokości w Górach Świętokrzyskich. Położona jest w Nowej Słupi, w części miasta zwanej Święty Krzyż, na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. To wyjątkowe miejsce łączy historię, religię, przyrodę...

• 

  Łysica (613,31 m n.p.m.)

  Łysica (613,31 m n.p.m) - potocznie nazywana Górą Świętej Katarzyny to najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich. Znajduje się w zachodniej części Łysogór, na południowy wschód od miejscowości Święta Katarzyna i stanowi jeden z najważniejszych symboli regionu. Należy do Korony Gór Polski, będąc jej najniższym szczytem, a jednocześnie jednym z najbardziej rozpoznawalnych w całych...

• 

  Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego na Świętym Krzyżu to wyjątkowe miejsce, w którym przyroda spotyka się z historią. Położone na Łysej Górze (594 m n.p.m.), w granicach administracyjnych Nowej Słupi, muzeum działa w ramach Świętokrzyskiego Parku Narodowego i stanowi jeden z najważniejszych punktów edukacyjno-turystycznych regionu. Ekspozycja przyrodnicza  Ekspozycja w Muzeum Przyrodniczym Świętokrzyskiego Parku...

• 

  Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi

  Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi to wyjątkowe miejsce, w którym historia spotyka się z nowoczesnością. Placówka prezentuje dziedzictwo starożytnego hutnictwa regionu świętokrzyskiego i stanowi jeden z najciekawszych punktów na mapie turystycznej województwa. Wystawa stała – podróż w świat żelaza Wystawa stała muzeum to fascynująca podróż w czasie...

• 

  Opactwo na Świętym Krzyżu

  Opactwo na Świętym Krzyżu, znane również jako opactwo świętokrzyskie lub łysogórskie, to zespół klasztorny założony przez benedyktynów na Łysej Górze, w Nowej Słupi. Jest to jedno z najstarszych i najważniejszych miejsc kultu religijnego w Polsce. W klasztorze od wieków przechowywane są Relikwie Drzewa Krzyża Świętego, od których wzięła się nazwa...

• 

  Parking Klasztorny

  Parking Klasztorny to popularne miejsce postojowe zlokalizowane w miejscowości Święta Katarzyna, u stóp Łysicy – najwyższego szczytu Gór Świętokrzyskich. To właśnie stąd rozpoczyna się Szlak Czerwony Świętokrzyskiego Parku Narodowego, prowadzący przez malownicze lasy Puszczy Jodłowej aż do Trzcianki. Doskonała lokalizacja dla turystów Parking Klasztorny położony jest w samym sercu Świętej Katarzyny, nieopodal...

• 

  Parking Święty Krzyż

  Parking Święty Krzyż znajduje się w miejscowości Huta Szklana, u stóp Łysej Góry – jednego z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych i turystycznych w Polsce. To właśnie stąd prowadzi Droga Przewodników Świętokrzyskich do słynnego Klasztoru Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej na Świętym Krzyżu. Parking stanowi główne miejsce postojowe dla turystów odwiedzających Świętokrzyski Park Narodowy i...

• 

  Parking w Nowej Słupi

  Parking w Nowej Słupi to główny, płatny punkt postojowy dla turystów odwiedzających Świętokrzyski Park Narodowy i wyruszających szlakiem niebieskim na Święty Krzyż (Łysą Górę). Jego lokalizacja tuż przy wejściu na szlak sprawia, że jest to najwygodniejsze miejsce, z którego można rozpocząć wędrówkę słynną Drogą Królewską prowadzącą do sanktuarium na szczycie. Lokalizacja i dostępność Parking...

• 

  Szlak Czarny Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Szlak Czarny Świętokrzyskiego Parku Narodowego to jedna z najciekawszych krótkich tras w sercu Gór Świętokrzyskich. Łączy miejscowości Podchełmie i Pokrzywianka Górna, prowadząc przez Chełmową Górę – najwyższy szczyt Pasma Pokrzywiańskiego oraz miejsce o wyjątkowym znaczeniu przyrodniczym i historycznym. Chełmowa Góra – serce Świętokrzyskiego Parku Narodowego Chełmowa Góra to miejsce szczególne – właśnie...

• 

  Szlak Czerwony Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Szlak Czerwony Świętokrzyskiego Parku Narodowego to najbardziej rozpoznawalna i najdłuższa trasa piesza Gór Świętokrzyskich. Ten fragment Głównego Szlaku Świętokrzyskiego im. Edmunda Massalskiego prowadzi z Świętej Katarzyny do Trzcianki, mierząc 17,8 km długości. To właśnie tu można zdobyć dwa najważniejsze szczyty regionu –  Łysicę (614 m n.p.m.) oraz Łysą Górę (595 m...

• 

  Szlak Niebieski II Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Szlak Niebieski II Świętokrzyskiego Parku Narodowego to malownicza trasa o długości 7,2 km, prowadząca z Bodzentyna do Świętej Katarzyny. To jeden z najbardziej zróżnicowanych szlaków w Parku, łączący w sobie walory krajobrazowe, geologiczne i historyczne. Pokonanie całej trasy zajmuje około 2 godzin, a wędrowcy mogą liczyć na liczne punkty widokowe...

• 

  Szlak Niebieski Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Szlak Niebieski Świętokrzyskiego Parku Narodowego to jedna z najbardziej rozpoznawalnych i najczęściej uczęszczanych tras w Górach Świętokrzyskich. Łączy Nową Słupię ze Świętym Krzyżem, prowadząc słynną Drogą Królewską, po której niegdyś pielgrzymowali polscy władcy. Trasa jest krótka, ale niezwykle bogata w historię, przyrodę i legendy — stanowi doskonały wybór dla turystów,...

• 

  Szlak Zielony Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Szlak Zielony Świętokrzyskiego Parku Narodowego to malownicza trasa piesza łącząca Pomarańczowy Stok w Zagórzu z Psarami Podlesiem. Liczący 6,2 km odcinek prowadzi przez jedno z najbardziej urokliwych pasm Gór Świętokrzyskich – Pasmo Klonowskie. Pokonanie go zajmuje średnio około 2 godzin, a na turystów czekają niezwykłe widoki, cisza bukowych lasów i...

• 

  Szlak Żółty Świętokrzyskiego Parku Narodowego

  Szlak Żółty Świętokrzyskiego Parku Narodowego to krótka, ale niezwykle malownicza trasa prowadząca z miejscowości Klonów na Bukową Górę – najwyższy szczyt Pasma Klonowskiego. Ma długość zaledwie 0,9 km, a przejście zajmuje około 20 minut, dzięki czemu jest idealnym wyborem na spokojny spacer pośród natury. Choć trasa jest niewielka, pozwala na poznanie...

• 

  Zagroda chłopska w Kakoninie

  Zagroda chłopska w Kakoninie to wyjątkowy przykład tradycyjnej zabudowy wiejskiej regionu świętokrzyskiego. Znajduje się ona w malowniczej miejscowości Kakonin, na skraju Świętokrzyskiego Parku Narodowego, tuż przy głównych szlakach prowadzących na Łysicę – najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich. Drewniany budynek mieszkalny, wzniesiony około 1820 roku, stanowi dziś muzealny punkt etnograficzny zachowany in...

W pobliżu znajdują się m.in. Dom Turysty w Świętej Katarzynie, Ośrodek Wypoczynkowy „Jodełka”, Dom wypoczynkowy Jodłowy Dwór i liczne kwatery prywatne.

Mapa z najważniejszymi atrakcjami Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Bazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi

Nowa Słupia

Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Droga Przewodników Świętokrzyskich

Huta Szklana

Dymarki Świętokrzyskie

Nowa Słupia

Dyrekcja Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Bodzentyn

Galeria widokowa na Gołoborzu

Nowa Słupia

Góra Chełmowa (351 m n.p.m.)

Serwis

Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Kaplica i źródełko św. Franciszka w Świętej Katarzynie

Święta Katarzyna

Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie

Kakonin

Łysa Góra (594 m n.p.m.)

Nowa Słupia

Łysica (613,31 m n.p.m.)

Święta Katarzyna

Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Nowa Słupia

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi

Nowa Słupia

Opactwo na Świętym Krzyżu

Nowa Słupia

Parking Klasztorny

Święta Katarzyna

Parking Święty Krzyż

Huta Szklana

Parking w Nowej Słupi

Nowa Słupia

Szlak Czarny Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Nowa Słupia

Szlak Czerwony Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Święta Katarzyna

Szlak Niebieski II Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Bodzentyn

Szlak Niebieski Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Nowa Słupia

Szlak Zielony Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Zagórze

Szlak Żółty Świętokrzyskiego Parku Narodowego

Klonów

Zagroda chłopska w Kakoninie

Kakonin

Opłata za wstęp do Świętokrzyskiego Parku Narodowego, na szlaki i trasy udostępnione jest pobierana w okresie całorocznym.

Opłata pobierana jest także za wstęp:

• na Galerię Widokową na Gołoborzu na Łysej Górze
• do Muzeum Przyrodniczego na Świętym Krzyżu

Bilety można zakupić na kilka sposobów:

• online: https://swpn.gov.pl/kup-bilet

• stacjonarnie

a) przy wejściu do ŚPN w Nowej Słupi;
b) przy wejściu do ŚPN w Świętej Katarzynie;
c) przy wejściu do Galerii widokowej na gołoborzu na Łysej Górze;
d) w kasie Dyrekcji ŚPN w Bodzentynie.

Parkingi Świętokrzyskiego Parku Narodowego:

• Parking Klasztorny
• Parking Święty Krzyż
• Parking w Nowej Słupi