Drewniany spichlerz w Olsztynie

Spichlerz stanowi jeden z najcenniejszych zabytków drewnianych na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej jako przykład staropolskiej architektury drewnianej. Do momentu rozbiórki składał się z XVIII-wiecznej zrębowej konstrukcji o dwóch kondygnacjach, zdobionych galeriami arkadowymi oraz z dwuspadowego dachu, krytego dachówką, wykonanego najprawdopodobniej w 1945 r. Dolna cześć spichlerza obejmowała trzy pomieszczenia – była to sień przejazdowa, a z niej wejścia po trzech stopniach do pomieszczeń po lewej i prawej stronie. Górna część, bez podziałów, dostępna była schodami z zewnątrz. Okna rozmieszczone były w dwóch strefach, w kształcie leżących prostokątów, w szerokich obramieniach. Od wewnątrz szczelne okiennice zamykane były przez przesunięcie na drewnianych prowadnicach (częściowo zniszczone).

Konstrukcja ścian jest zrębowa, stopy nagie z belkowaniem podpartym sosrębem wykonano z jednego pnia. Część belek stropowych sięga słupów galerii po obu stronach budynku. Podwaliny spichlerza ułożone były na kamieniach palnych (częściowo odkryte). Galerie znajdują się na ozdobnych słupach z mieczowaniami na fundamentach murowanych z cegły. Dach drewniany o konstrukcji płatwiowo-krokwiowej został usztywniony w dwóch miejscach jętkami i pokryty dachówką cementową. Sień z obu stron zamyka wrota dwuskrzydłowe z drzwiami i mieczami podpierającymi nadproża. Skrzydła zostały wzmocnione ryglami uchylanymi na pionowym skrajnym elemencie, ustawionym w zagłębieniu kamienia (gniazdo) i umocowanym u góry obejmą żelazną. Pozostałe drzwi mają prostą konstrukcję – są to skrzydła drzwiowe z poziomymi ryglami na zawiasach w kowalskim wykonaniu. W ścianach szczytowych na piętrze znajdują się małe otwory wentylacyjne zamykane klocem drewnianym na osi pionowej z pręta żelaznego.

Spichlerz z Borowna, budowla niezwykle cenna, został rozebrany i przeniesiony do Olsztyna. Tu, pod ruinami zamku, został ponownie złożony i zrekonstruowany w 2007 r. Obecnie obiekt ten doskonale wpisuje się w krajobraz ruin zamku olsztyńskiego i uatrakcyjnia jednocześnie jego otoczenie. Należy on bowiem do najcenniejszych budowli drewnianych na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej.

Obecnie w spichlerzu mieści się urocza restauracja serwująca pyszną kuchnię regionalną. Do dyspozycji gości jest również jeden stylowo urządzony pokój oraz położone nieopodal gospodarstwo agroturystyczne. Jest to doskonale miejsce zarówno na rodzinny obiad, weekend z przyjaciółmi, czy zorganizowanie imprezy, prywatnej czy biznesowej. Ze względu na swoją historię, wysoką jakość świadczonych usług, a także z uwagi na malownicze położnie, miejsce to cieszy się wielką popularnością.

Restauracja jest laureatem wielu cennych nagród. W 2008 r. została laureatem w konkursie Generalnego Konserwatora Zabytków „Zadbany Zabytek A.D. 2008”. W tym samym roku otrzymała również Dyplom Laureata za odtworzenie w nowym miejscu drewnianego spichlerza dworskiego i jego adaptację do nowych funkcji. Częstochowska Organizacja Turystyczna przyznała jej z kolei, również w 2008 r., certyfikat za produkt turystyczny.

Źródło: peuk.fiiz.pl