Drewniany kościół pw. Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia w Wolbromiu
A-1625/96 z dnia 29 marca 1996








Kościół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Wolbromiu znany jako kościółek Mariacki lub kościółek Szpitalny został ufundowany w 1638 roku przez ks. Marcina Wolbrama – krakowskiego szlachcica i oficjała oraz potomka zasadźców miasta Wolbromia – jako przyszpitalna świątynia szpitala z przytułkiem dla ubogich.
Kościół szpitalny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Wolbromiu usytuowany jest u zbiegu ul. Mariackiej i Tadeusza Kościuszki. Jest to drewniana budowla barokowa o konstrukcji zrębowej, na podmurówce kamiennej i zewnętrznym szalowaniu. Jest świątynią orientowaną, jednonawową z węższym prezbiterium zamkniętym wielobocznie, nawa jest wyższa od prezbiterium. Do nawy przylega od zachodu przedsionek, a od północy zakrystia. Wnętrze kościoła zostało nakryte stropem, między nawą i prezbiterium znajduje się półkolisty łuk tęczowy. Od zachodniej nawy znajduje się chór muzyczny wsparty na dwóch filarach. Dach pokryty jest blachą cynkową, nad nawą siodłowy, nad prezbiterium wielopłaszczyznowy. Nad nawą znajduje się czworoboczna, ażurowa wieżyczka na sygnaturkę, która nakryta jest ostrosłupowym daszkiem zakończonym kulą z krzyżem. Fasada ozdobiona jest barokowo wygiętym szczytem. W szczycie znajduje się wnęka z figurą Matki Boskiej z dzieciątkiem. Szczyt fasady okonturowany wolutami, pochodzi z końca XIX w. Z wyposażenia kościoła zachował się późno-manierystyczny ołtarz z połowy XVII w.
Źródło: wikipedia.pl / zabytek.pl
W Wolbromiu, prawdopodobnie już od XIV wieku działał szpital dla ubogich. Pierwsza wzmianka o tej instytucji pochodzi dopiero z 1473 roku i dotyczy powiększenia jego uposażenia.
W 1637 zmarł ks. Marcin Wolbram – krakowski szlachcic i oficjał oraz potomek zasadźców miasta Wolbromia. W swoim testamencie za kwotę 8560 złotych polskich nakazał budowę kościółka szpitalnego pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, który został ukończony już rok po jego śmierci. Kościółek miał status parafii szpitalnej oddanej pod patronat rajców miejskich. Świątynia została konsekrowana w 1672 roku.
Dalsze informacje dotyczące funkcjonowania kościoła nie są znane. Kościółek nadgryzany przez czas i niesprzyjające warunki, popadł w ruinę. Po zlikwidowaniu parafii szpitalnej, bardzo zniszczony i stoczony przez drewnojady, bardzo rzadko czynny w okresie komunizmu, szczęśliwie doczekał naszych czasów wraz ze swoim wyposażeniem. Przez kilka lat po drugiej wojnie światowej w tym kościółku nauczano religii dzieci z pobliskiej szkoły podstawowej.
Kiedy w 1986 roku proboszczem parafii pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Wolbromiu został ks. kan. Stanisław Sapilewski, ruszyły prace konserwatorskie zabytkowego kościółka. Prowadzone przez prawie dwadzieścia lat mozolne prace odkrywały piękno i harmonię tego zabytku. Kościółek pięknie odnowiony jest perłą architektoniczną na szlaku architektury drewnianej. Prace zwieńczyło ponowne poświęcenie świątyni przez biskupa sosnowieckiego Adama Śmigielskiego w 2008 roku.
Źródło: wikipedia.pl
Inne obiekty znajdujące się w:
Jura Krakowsko-Częstochowska (Wyżyna Krakowsko-Częstochowska)
- AdrenaLinaPark w Podlesicach
- Aleja Klonów w Złotym Potoku
- Aleja Lipowa w Choroniu
- Brama Bolechowicka
- Brama Krakowska (Dolina Prądnika)
- Brama Laseckich w Bobolicach
- Brama Twardowskiego w Złotym Potoku
- Czarny Staw w Puszczy Dulowskiej
- Dawne sanatorium w Jaroszowcu
- Dawny hotel "Pod Kazimierzem" w Ojcowie
- Diabla Góra
- Dłubniański Park Krajobrazowy
- Dolina Będkowska
- Dolina Bolechowicka
- Dolina Brzoskwinki
- Dolina Czernki
- Dolina Dłubni
- Dolina Eliaszówki
- Dolina Grzybowska
- Dolina Kamienic
- Dolina Kluczwody
- Dolina Kobylańska
- Dolina Miękini
- Dolina Mnikowska
- Dolina Prądnika
- Dolina Racławki
- Dolina Sąspowska
- Dolina Szklarki
- Dolina Wiercicy
- Dolina Wodącej
- Drewniana dzwonnica w Skale
- Drewniana dzwonnica w Tenczynku
- Drewniana zabudowa uzdrowiskowa w Ojcowie
- Drewniany kościół pw. Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia w Wolbromiu
- Drewniany kościół pw. Nawiedzenia NMP w Paczółtowicach
- Drewniany kościół pw. śś. Mikołaja i Wawrzyńca w Dłużcu
- Drewniany kościół pw. św. Idziego w Zrębicach
- Drewniany kościół pw. św. Wojciecha i Matki Bożej Bolesnej w Modlnicy
- Drewniany kościół pw. Świętej Trójcy w Iwanowicach Włościańskich
- Drewniany spichlerz w Olsztynie
- Dwór w Tomaszowicach
- Dwór z Drogini w Wygiełzowie
- Dworek w Gieble
- Dworek Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku
- Ekspozycja Przyrodnicza Ojcowskiego Parku Narodowego
- Główne źródło Warty w Kromołowie (Zawiercie)
- Góra Biakło w Olsztynie (Jurajski Mały Giewont)
- Góra Cegielnia
- Góra Janowskiego (516 m n.p.m.)
- Góra Koronna (438 m n.p.m.)
- Góra Ossona w Częstochowie
- Góra Prędziszów
- Góra Pustelnica (399,4 m n.p.m.)
- Góra Słupsko w Skałach Kroczyckich
- Góra Sokola (317 m n.p.m.)
- Góra Zborów (462 m n.p.m.)
- Góry Towarne
- Góry Towarne Duże (343 m n.p.m.)
- Góry Towarne Małe (343 m n.p.m.)
- Gród Birów w Podzamczu
- Grzęda Mirowsko-Bobolicka
- Izba Twórczości Jana Wiewióra w Olsztynie
- Januszkowa Góra
- Jaskinia Ciemna
- Jaskinia Głęboka w Podlesicach
- Jaskinia Grota Niedźwiedzia
- Jaskinia Łokietka
- Jaskinia na Biśniku
- Jaskinia na Łopiankach
- Jaskinia Nietoperzowa
- Jaskinia Ostrężnicka
- Jaskinia Towarna i Jaskinia Dzwonnica
- Jaskinia Wierzchowska Górna
- Jezioro krasowe w Kusiętach
- Jonaszówka
- Kąpielisko w Kroczycach
- Kaplica "Na Wodzie" św. Józefa Robotnika w Ojcowie
- Kaplica cmentarna św. Barbary i św. Wojciecha w Mstowie
- Kaplica pw. św. Barbary w Żurawiu
- Klasztor karmelitów bosych w Czernej
- Klasztor Norbertanek w Imbramowicach
- Kolejowy Park Rozrywki Ogrodzieniec
- Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Minodze
- Kościół pw. śś. Piotra i Pawła w Imbramowicach.
- Kościół pw. św. Katarzyny w Tenczynku
- Kuesta Jurajska
- Lipa "Babka" w Żarkach
- Lokalna Kolej Drezynowa w Regulicach
- Maczuga Herkulesa
- Modrzewiowy kościół pw. św. Marka w Rodakach
- Muzeum Karmelitańskie w Czernej
- Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie
- Muzeum Regionalne im. Zygmunta Krasińskiego w Złotym Potoku
- Ojcowski Park Narodowy
- Okiennik Wielki
- Osada Młynarska "Boroniówka" w Ojcowie
- Ostoja Kroczycka
- Ostoja Złotopotocka
- Pałac Potockich w Krzeszowicach
- Pałac Raczyńskich w Złotym Potoku
- Pałac Vauxhall w Krzeszowicach
- Pałac w Pilicy
- Park Doświadczeń Fizycznych w Podzamczu
- Park Dubie
- Park Etnograficzny Krakowiaków Zachodnich w Wygiełzowie
- Park Krajobrazowy Dolinki Krakowskie
- Park Krajobrazowy Orlich Gniazd
- Park Miniatur w Podzamczu
- Park pałacowy Krasińskich w Złotym Potoku
- Park Zamkowy w Ojcowie
- Platforma widokowa na Wzgórzu Kozubiec w Trzebniowie
- Podziemia dawnego ratusza w Olkuszu
- Przełom Warty w Mstowie
- Przeprośna Górka
- Pstrągarnia Raczyńskich w Złotym Potoku
- Punkt widokowy "Czubatka" na Pustyni Błędowskiej
- Punkt widokowy "Dąbrówka" na Pustyni Błędowskiej
- Punkt widokowy przy Kaczorze w Podzamczu
- Pustelnia Ducha Świętego w Czatachowie
- Puszcza Dulowska
- Restauracja Zamek Bobolice
- Rezerwat przyrody "Dolina Eliaszówki"
- Rezerwat przyrody "Dolina Racławki"
- Rezerwat przyrody "Góra Chełm"
- Rezerwat przyrody "Góra Zborów"
- Rezerwat przyrody "Ostra Góra"
- Rezerwat przyrody "Parkowe"
- Rezerwat przyrody "Pazurek"
- Rezerwat przyrody "Ruskie Góry”
- Rezerwat przyrody "Skała Kmity"
- Rezerwat przyrody "Sokole Góry"
- Rezerwat przyrody "Zielona Góra”
- Rezerwat przyrody Bukowa Kępa
- Rezerwat przyrody Dolina Kluczwody
- Rezerwat przyrody Dolina Mnikowska
- Rezerwat przyrody Dolina Potoku Rudno
- Rezerwat przyrody Dolina Szklarki
- Rezerwat przyrody Góra Stołowa im. Ryszarda Malika
- Rezerwat przyrody Góry Gorzkowskie
- Rezerwat przyrody Kajasówka
- Rezerwat przyrody Kaliszak
- Rezerwat przyrody Ostrężnik
- Rezerwat przyrody Smoleń
- Rezerwat przyrody Wąwóz Bolechowicki
- Rezerwat przyrody Zimny Dół
- Rozlewisko Centurii
- Rudniański Park Krajobrazowy
- Ruiny pałacu Moesów w Wierbce
- Ruiny strażnicy w Ryczowie
- Ruiny zamku Ostrężnik
- Ryczowski rejon skałkowy
- Rynek w Janowie
- Rynek w Olkuszu
- Rynek w Pilicy
- Rynek w Złotym Potoku
- Rzeka Kozi Bród
- Sanktuarium Matki Boskiej Płockiej w Płokach
- Sanktuarium Matki Bożej Leśniowskiej Patronki Rodzin w Leśniowie (Żarki)
- Skała "Miłości" w Mstowie
- Skała Kamień w Przybynowie
- Skała Rzędowa w Bzowie
- Skały Kroczyckie
- Skały Rzędkowickie
- Sokolica w Dolinie Będkowskiej
- Spływ kajakowy Wiercicą
- Stary Pałac Potockich w Krzeszowicach
- Staw "Amerykan” w Złotym Potoku
- Staw "Irydion” w Złotym Potoku
- Staw "Sen Nocy Letniej"
- Staw "Zygmunt” w Złotym Potoku
- Staw Czerwony w Kluczach
- Staw Wroński w Tenczynku
- Staw Zielony w Kluczach
- Stawy "Belnik"
- Stawy wędkarskie w Kluczach
- Stodólska Góra (435 m n.p.m.)
- Sucha woda w Zaborzu
- Święto Pstrąga w Złotym Potoku
- Turniej rycerski o szablę Kacpra Karlińskiego
- Układ urbanistyczny rynku w Krzeszowicach
- Uliczny zdrój wody pitnej w Prądniku Korzkiewskim
- Ulina Park
- Wąwóz Kochanowski w Lesie Zabierzowskim
- Wąwóz Kulenda
- Wąwóz lessowy w Alwerni
- Wąwóz Ostryszni
- Wąwóz Podskalański
- Wąwóz Półrzeczki
- Wąwóz Ruska w Ryczowie
- Wąwozy karniowickie
- Wielki Grochowiec (486 m n.p.m.)
- Wieża obserwacyjna p-poż. w Choroniu
- Wodospad Szum w Dolinie Będkowskiej
- Wtórne źródło św. Jana w Ojcowie
- Wysoka (Rzędkowice)
- Wzgórze Kromołowiec
- Wzgórze św. Piotra
- Zabytkowy układ urbanistyczny w Ogrodzieńcu
- Zachowany układ urbanistyczny Mstowa
- Zalew "Kamieniołom" w Zabierzowie
- Zalew Chechło w Trzebini
- Zalew Dzibice (Kostkowice)
- Zalew Nerka w Wolbromiu
- Zalew Siamoszyce
- Zalew Tasarki w Mstowie
- Zalew w Pilicy
- Zalew w Przyłubsku
- Zalew Wolbromski
- Zamek Bobolice
- Zamek Bydlin
- Zamek Korzkiew
- Zamek Lipowiec
- Zamek Mirów
- Zamek Morsko (Zamek Bąkowiec)
- Zamek Ogrodzieniec
- Zamek Ojców
- Zamek Olsztyn k. Częstochowy
- Zamek Pieskowa Skała
- Zamek Rabsztyn
- Zamek Smoleń
- Zamek Tenczyn
- Zespół klasztorny oo. Bernardynów w Alwerni
- Zespół Pałacowo-Parkowy w Młoszowej
- Złota Góra
- Źródła Czarnej Przemszy w Zawierciu Bzowie
- Źródła Elżbiety w Złotym Potoku
- Źródła w Jaworzniku
- Źródła Zygmunta w Złotym Potoku
- Źródło Aleksandry w Imbramowicach
- Źródło Alicji w Dolinie Będkowskiej
- Źrodło Anny w Domaniewicach
- Źródło Antoniego w Dolinie Kobylańskiej
- Źródło Bażana w Dolinie Racławki
- Źródło Będkówki
- Źródło Czatkowice
- Źródło Dłubni w Jangrocie
- Źródło Elżbiety w Zamłyniu
- Źródło Filipowskiego w Dolinie Sąspowskiej
- Źródło Geografów w Przybysławicach
- Źródło Główne w Krzeszowicach
- Źródło Harcerza w Dolinie Sąspowskiej
- Źródło Hydrografów w Imbramowicach
- Źródło Jerzy w Brzoskwini
- Źródło Jordan w Ściborzycach
- Źródło Jurajskie w Regulicach
- Źródło Maryli
- Źródło Miłości w Ojcowie
- Źródło Miłości w Rodakach
- Źródło Mirosława w Maszkowie
- Źródło nad Orczykiem
- Źródło Pióro w Jerzmanowicach
- Źródło proroka Eliasza (Źródło Miłości) w Czernej
- Źródło proroka Eliasza w Czernej
- Źródło proroka Elizeusza w Czernej
- Źródło Ruskie w Dolinie Sąspowskiej
- Źródło Spełnionych Marzeń
- Źródło spod brzozy
- Źródło spod Graba w Dolinie Sąspowskiej
- Źródło Strusi w Imbramowicach
- Źródło św. Jana w Ojcowie
- Źródło św. Józefa w Czernej
- Źródło Świętej Kingi w Sułkowicach
- Źródło Sztoły
- Źródło w Chechle
- Źródło w Czubrowicach
- Źródło w Dolinie Grzybowskiej
- Źródło w Dolinie Mnikowskiej
- Źródło w Iwanowicach
- Źródło w Prądniku Korzkiewskim
- Źródło w Sąspowie
- Źródło w Żarkach Leśniowie
- Źródło w Zimnym Dole
- Źródło Warty w Kromołowie (Zawiercie)
- Źródło Zdarzeń w Ostrężniku